Zeno va Citium
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Zeno va Citium (ongeveer 326 v. Chr. - 264 v. Chr) waor 'ne hellenistische filosoof en oprichter van 't stoïcisme, de uvverheersende filosofie in d'r laat-hellenistische tied.
Zeno is in Citium op Cyprus gebaore in 'n Fenicische familie va handelaere. Op z'n 23ste trok e nao Athene um oonderrich te kriege va Crates va Thebe, d'r cynicus. Och kroog-e lès va volgelinge va Plato en Socrates èèges insprireerde 'm dör z'ne aandach vör 't concrete.
Daonao sjtichde-e 'n èège sjoeël en goof lès op de agora oonder de zuilegalleriej (stoa in 't Grieks), oeë-aan z'ne lieër d'r naam stoïcisme daankt. 't Waor gèng filosofie van de zelfuvverwinning, mae intaegendeel 'n lieër van 't in alle besjèjjenhèèd aanvaarde van de èège beperkinge. 't Stoïcisme hool 'n sjtraeve nao geluk in dör middel van 't beoefene van de däög, op 'n vashaowende en systematische meneer, zoonder raeëkening te haowe mit invloede van boete-n-aaf. Het Christendom goof dis filosofie 'ne fatale sjlaag, och al waor de lieër va Augustinus, en later 't Jansenisme mèt 't rigorisme, d'r op gebazeerd.
Roond 264 v. Chr. makde Zeno 'n èng an ze laeve, umdat e voond dat ze waerk gedoeë waor en e ziene tied neet langer mèt 't lieëge aerdse besjtoeë woolt verdoeë. De Atheners brache 'm de hoeëgst mäögeleke ieër dör 'm in de agora te begrave.
An Zeno toegesjraeve quote
[bewirk | brón bewèrke]- V'r haant twieë oeëre en mer ene moond en zoe mot v'r dus mieë loestere en minder kalle.