World Solar Challenge
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Oeals. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De World Solar Challenge is eine tweejaorlikse wedsjtried veur zonnewages, auto's die rieje op zonne-energie. De wedsjtried geitj dwars door Australië euver eine aafsjtandj van 3021 kilomaeter. De sjtart is in'ne noordelikke sjtad Darwin en'ne wedsjtried geitj via Alice Springs nao de zuudelikke sjtad Adelaide. De eerste World Solar Challenge vonj plaats in 1987. In 2001, 2003, 2005 en 2007 waerdje de race gewonne door de Nuna, eine zonnewage van'ne TU Delft.
Route
[bewirk | brón bewèrke]De route volgtj grotendeils de Stuart Highway. Nao de sjtart in Darwin motj op de volgendje zeve plaatse ein half oer gesjtoptj waere ter controle:
De finish is in'ne zuudelikke sjtad Adelaide.
Doel
[bewirk | brón bewèrke]De auto dae 't sjnelste de aafsjtandj van 3021 km haetj aafgelag, is de winnaer van'ne race.
't Achterligkendje doel van deze wedsjtried is om 't ongerzeuk aan op zonne-energie aangedreve auto's te promote. Aan deze aope wedsjtried - dae inmiddels meerdere klasse kintj - doon universiteite, bedrieve en individue mit.
Regels
[bewirk | brón bewèrke]- De wages deene zich aan'ne in Australië geldendje verkeersregels te haaje. Expliciet vermeldj 't reglement det se ouch biej eine laege waeg neet rechs moogs gaon rieje (in Australië weurdj links gereeje), om daomit, es de zon westelik kumptj te sjtaon, get meer zonne-energie in te vange es gevolg van'ne glooiing van'ne waeg.
- D'r motte minimaal twee en maximaal veer coureurs ingesjreeve waere. Es eine coureur (gekleidj) minder es 80 kg waegtj, weurdj 't versjil aangevuldj mit ballast.
- D'r weurdj dageliks van 08:00 toet 17:00 oer gereeje. Aan 't enj van'ne riejtied moog maximaal 10 minuute doorgereeje waere, om ein gooj euvernachtingsplek (naeve de highway) te bereike. Dae extra tied weurdj de volgendje daag omgezatj in eine latere sjtarttied.
- D'r zeen checkpoints wo de auto's ein half oer motte sjtoppe. D'r mooge dan beperktj routinecontroles uitgeveurdj waere, maar d'r moog in die periode neet gesjleuteldj waere.
- De accu's van'ne wages mooge ein capaciteit van maximaal 5 kWh höbbe en mooge aan'ne sjtart vol gelaaje zeen. De accu's mooge tiedes de race neet vervange waere. Es ze kapot gaon moog det waal, maar den kriegtj men sjtraofminuute.
- De constructie van'ne auto is verder vriej (althans in'ne 'adventure' of aope klasse), maar de aafmaetinge zeen waal begrensdj.
- 't Remsysteem mot döbbel oetgeveurdj zeen en ein remvertraoging höbbe van minimaal 3,8 m/s2.
De oetdaginge
[bewirk | brón bewèrke]De oetdaging veur de teams is om häöre zonnewage de aafsjtandj zo efficiënt meugelik aaf te laote ligke.
Elke auto haetj de besjikking euver ein accumanagementsysteem, det d'r veur zorgtj det de energie in'ne accu optimaal benutj weurdj.
De zonnewage sjtuurtj draodloos gegaeves euver de energie in'ne accu, de riejsjnelheid en anger zaake nao de volgauto. In'ne volgauto bevindj zich eine computer dae dees gegaeves verwerktj. Ouch waere dao anger gegaeves verzameldj, zowie gegaeves euver 't waer en'ne verwachdje bewolking. Aan'ne handj van'ne gegaeves weurdj door de computer de optimaal sjnelheid veur de zonnewage berekendj. Die sjnelheid weurdj digitaal aan'ne cruise control van'ne zonnewage doorgegaeve.
Ouch is 't belangriek om veur en nao de riejtied zoväöl meugelik de accu op te laaje. Daorom weurdj biej leegsjtaondje zon ('s morges veur vertrek en 's middags nao aafloup van'ne daag) de auto gekantjeldj om op die maneer zoväöl meugelik zonne-energie op te vange.
Gesjiedenis
[bewirk | brón bewèrke]'t Idee veur de wedsjtried is aafkomstig van Hans Thostrup (1944), eine in Denemarke gebaore avontureer, dae o.a. es eerste om 't Australische continent zeildje in ein ruum 5 maeter langk aope sjeep. Gedoerendje zien betrokkeheid biej allerlei motorsjportevenemente in'ne jaore zevetig waerdje hae zich bewus van 't komendje energieprobleem van'ne waereld en hae ontplooidje allerlei initiatieve om (vrach)auto's in eine wedsjtried zo zuunig meugelik te laote rieje.
Hae boewdje, daobiej gesjponsord door BP, saame mit eine vrundj de eerste auto op zonne-energie (de "Quiet Achiever") en loog daomit de aafsjtandj Sydney-Perth (4052 km) in 20 daag aaf. Daonao organiseerdje Thostrup in 1987 de eerste World Solar Challenge.
Na de veerdje wedsjtried heatj hae de rechte verkoch aan'ne sjtaot Zuid-Australië en is Chris Selwood de baas van'ne organisasie gewaore.
Race | Jaor | Klasse | Aantal deilnummers | Winnaer | Inzenjer | Herkomstlandj | Totale racedoer (uur:min) | Gemiddeldje sjnelheid (km/uur) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1. | 1987 | 23 | Sunraycer | General Motors | Vereinigde Sjtaote | 44:54 | 66,9 | |
2. | 1990 | 38 | Spirit of Biel/Bienne II | Engineering College of Biel | Zjwitserlandj | 46:08 | 65,2 | |
3. | 1993 | 55 | Dream | Honda | Japan | 35:28 | 85,0 | |
4 | 1996 | 46 | Dream | Honda | Japan | 33:53 | 89,8 | |
5. | 1999 | 43 | Aurora 101 | Aurora Vehicle Association/RMIT University | Australië | 41:06 | 73,0 | |
6. | 2001 | 37 | Alpha Centauri Team (Nuna 1) | TU Delft | Nederlandj | 32:39 | 91,8 | |
7. | 2003 | 33 | Nuon Solar Team (Nuna 2) | TU Delft | Nederlandj | 31:05 | 97.02 | |
8. | 2005 | 30 | Nuon Solar Team (Nuna 3) | TU Delft | Nederlandj | 29:11 | 102,8 | |
9. | 2007 | Challenge | 23 | Nuon Solar Team (Nuna 4) | TU Delft | Nederlandj | 33:00 | 90,87 |
Adventure | 18 | TIGA | Ashiya University | Japan | 32:03 | 93,57 |
World Solar Challenge 2007
[bewirk | brón bewèrke]De World Solar Challenge 2007 sjtardje op 21 oktober en doerdje toet 28 oktober 2007. De teams koste det jaor deilnemme in twee klasse: de Challenge-klasse veur wedsjtriedriejers, en'ne Adventure-klasse veur euverige deilnummers. Naeve wages op zonne-energie, is d'r ouch ein greenfleet'-klasse veur auto's die op doerzame brandsjtoffe rieje.
Oet Nederlandj duitj de TU Delft mit mit de Nuna 4 en'ne Universiteit Twente mit de Twente One. Oet Belsj duitj de hoog sjool Groep T oet Leuve mit mit de Umicar Infinity. Alle drie zeen ze kanshöbber veur de eindeuverwinning. Anger kanshöbbers zeen de Aurora oet Australië, de WorldSolar No. 1 oet Bochum en'ne Continuum van'ne Universiteit van Michigan.
Deilnummers aan'ne challenger-klasse kreege nuuj beperkinge opgelag. In 2005 waas gebleke det väöl auto's döks taege de in Australië toegesjtange maximaal sjnelheid van 110 km/h zoote. In overlegk is daorom door de organisasie besjlaote om 't maximaal oppervlak van zonnecelle trök te bringe van 9 m2 tot 6 m2. Daonaeve mos de chauffeur meer rechop komme te zitte en waerdje anger verplichtinge mit betrekking toet onger angere verlichting opgelag.
Ondanks dees wijziginge waas net es in 2005 ouch in 2007 de verwachting det de deilnummers döks taege de maximumsjnelheid van 110 km/h zoewe zitte.
Raceverloup 2007
[bewirk | brón bewèrke]Kwalificasie
[bewirk | brón bewèrke]Op zaoterdaag 20 oktober vonj ein kwalificasie plaats op 't racecircuit van Darwin. Hiejbiej waerdje de sjtartvolgorde bepaoldj. Oetsjlaag kwalificasie op 't Hidden Valley Circuit:
- Umicar Infinity, 2 min 8 sec
- Aurora, 2 min 9 sec
- Nuna 4, 2 min 9 sec
- Twente One, 2 min 16 sec
- Continuum, 2 min 30 sec
Raceverloup 21 oktober
[bewirk | brón bewèrke]- De Nuna 4 ontdekdje vlak veur de sjtart een mankement en vertrok ein half oer later.
- De Continuum botsdje taege eine auto van 't team op en mos trökkeere nao de garaag op 't racecircuit van Darwin om de sjaaj te hersjtelle.
Sjtandj nao de eerste racedag:
- Umicar Infinity, Leuven
- Nuna4, Delft
- Aurora Challenge, Australië
- Phoenix, Southern Taiwan University
- Twente One, Twente
Raceverloup 22 oktober
[bewirk | brón bewèrke]- De Umicar Infinity haaj te kampe mit pech aan'ne sjtuurinrichting.
Sjtandj nao de tweede racedag:
- Nuna4, Delft
- Aurora Challenge, Australië
- Umicar Infinity, Leuven
Tössesjtandj in Alice Springs
[bewirk | brón bewèrke]In Alice Springs mot eine daag (24h) rös gehaaje waere. De eerste auto's kwaame dao op 23 oktober 's morges aan. Op 24 oktober moogdje die weer vertrekke in ongersjtaondje volgorde:
- Nuna4
- Umicar Infinity
- Aurora Challenge
- WorldSolar No.1
- Twente One
Raceverloup 24 oktober
[bewirk | brón bewèrke]Sjtandj nao de veerde racedag:
- Nuna4, Delft
- Umicar Infinity, Leuven
- Aurora Challenge, Australië
Raceverloup 25 oktober
[bewirk | brón bewèrke]- Nuna4, Delft, gefinished in Adelaide 16:55u
- Umicar Infinity, Leuven
- Aurora Challenge, Australië
Eindoetsjlaag 2007 Challenge class
[bewirk | brón bewèrke]Top teen. De nummers 11 tot en met 19 legden niet de gehele afstand van 2999 km af.
Plaats | Waage | Team | Landj | Totale racedoer | Gemiddeldje sjnelheid (km/oer) |
---|---|---|---|---|---|
1 | Nuna 4 | Nuon Solar Team | Nederlandj | 33 uur 00 min | 90,87 |
2 | Umicar Infinity | Umicore Solar Team | Belsj | 34 uur 36 min | 88,05 |
3 | Aurora 101 | Aurora Vehicle Association nc | Australië | 35 uur 17 min | 85,00 |
4 | SolarWorld No 1 | FH Bochum Solar Car Team | Duitslandj | 41 uur 09 min | 72,87 |
5 | Phoenix Solar Car | Southern Taiwan University | Taiwan | 44 uur 08 min | 67,95 |
6 | Twente One | Solar Team Twente | Nederlandj | 44 uur 46 min | 66,83 |
7 | Continuum | University of Michigan Solar Car Team | VS | 44 uur 55 min | 66,76 |
8 | Soleon II | University of Calgary Solar Team | Canada | 51 uur 43 min | 57,98 |
9 | Midnight Sun IX | University of Waterloo - Midnight Sun | Canada | 54 uur 49 min | 54,70 |
10 | Helios | Helios | Frankriek | 59 uur 24 min | 50,80 |