Seraing

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Seraing (Waals: Serè) ies 'n sjtad en gemeinte in de Belzje provincie Luuk, aan de Maas. De gemeinte haet 'n oppervlak van 35.34 km² en 't aantal inweunersj ies 60.728 (1 januari 2005). In de gemeinte liegke neve de sjtad Seraing ouch de kerne Boncelles, Jemeppe en Ougrée. Seraing liek in de agglomeratie Luuk.

Sjtadsfuncties

Seraing ies veural 'n industriesjtad. Hie liegke de internationaal bekènde iezer- en sjtaolfabrieke van Cockerill-Sambre (ónderdeil van Arcelor). Ouch machinerie, cokes en kristal zint belangrieke industrieje. Saer de jaore 60 zint väöl fabrieke gesjlote. Seraing haet 2 hospitale.

Sjtadsbeeld

De sjtad haet e klein historisch centrum, woa de kèrk Saint-Lambert mèt 'n 12e-ièws doupvont liek. 't Veurmalig kesjtièl van de prins-biessjoppe van Luuk ies allewiel 't hoofkentoar van Cockerill-Sambre. In 't veurmalig cisterciënzerkloaster van Val-Saint-Lambert ies saer 1826 'n kristalfabriek gevestig. In de kern Jemeppe liegke 3 kesjtièle: Courtejoye, Ordange en Antoine. Ten zuje van de sjtad liek 't Forêt de Seraing.

Historie

Seraing weurt veur 't ièrsj vermeld in 956, es 'n boerebedrief mèt es eigenaer Saran of Saring geneump weurt dat euvergóng in heng van de kèrk van Luuk. Me haet èvvel reste van beweuning oet de 5e of de 6e ièw gevonge. In de mieddelièwe veel Seraing ónder de Mense Episcopale van Luuk; in ruul veur bepaalde privileges houw me financieel en militair pliechte te vervulle. De ièrsjte brök euver de Maas woort in 1381 geboewd.

In 1817 eupende John Cockerill zien fabriek in Seraing. In 1825 kaom de ièrsjte kristalfabriek nao Seraing. 'n Periode van economische bleuj veur de sjtad begoes. In 1850 waore de fabrieke van Cockerill de groatste fabrieke ter waereld. Vanaaf 't miedde van de 20e ièw zint väöl fabrieke gesjlote, umdat privé-investeerdersj hun geld truuktrokke. De sjtad haet tegewoordig te make mèt 'n hoag wèrkloosheid en sociaal probleme. De hoagove van Seraing woort in 2005 gesjlote. De tegewoordige gemeinte Seraing óntsjtong in 1977 bie 'n gemeintelike herindeiling.