Papiermäöle

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Taofel vör 't sjäöre van de lómmele

Hamerbadsj vör 't fiesjtaampe van de sjtökskes lómmele bies dräödsjes

Maalbadsj vör 't kriege va vezzele

't sjuppe van de vezzele mèt de hulp van 'n zaefraam

't Natte vel papier liekt óp 'ne veelte dook öm 't te kènne paeërsje

In 'n papiermäöle waoërt vreuger van lómmele papier gemakd.

In Voere haat 't in 't verlaeje mieërdere papiermäöles gehad, èng in d'r Baerg en èng óp Sjoppem.

Proces

De aangeveurd lómmele van d'r lómmelekrieëmer werre in klèng sjtökskes gesjäörd en mèt hamere en metser (bewaoge dör 't mechaniek van de mäöle) zoe fie wie mäögelek gehakt of gepletterd.

Daonao geet 't fiegehakt materiaal vör de lètste bewèrking in 'ne maalbak, oeëin de textieldräödsjes bies vessele werre vermale.

De vezzelepap wert daonao övergesjud in 'ne sjubbadsj, oeë oet d'r papiersjupper mèt de hulp van e raam mèt fie gaas get papierpap oet d'r badsj sjubt en oonderwiel 't water eweg lèt lope.

Óp d'r gaas blieft dan e läögske nat papier achter, wat nao paeërsje en druëge e velke gesjubd papier wert.

Wieër laeze

• Nyssen, Jaak 1959/60 . De Berg te Sint-Martensvoeren in: De Limburgse Leeuw, 8’ p.69-76.
• Nijssen, Jaak 1990 . Die Papiermacherei im Maastricht- Aachener Raum (ca. 1570-1640), insbesondere in Schoppem ('s- Gravenvoeren) in: IPH Yearbook 8, p. 096-116
• Ryckel, A. de 1895 . La cour féodale de l'ancien duché de Limbourg in:Bulletin de la Société d' art et d' histoire du duché de Limbourg 9’ 1895 p. 250
• Voss, Paulus 1866, Registrum parociale continens nomina parochianorum S’ti martini ad Furam - bijgehouden tot 1892 (manuscript, p. yy: “papiermolen, olim”)