Eumetazoa
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Eumetazoa (Butschli 1910) zien 'n oonderriek vaan de bieste, neve de Spoonsechtege (Parazoa) 't inseg levend oonderriek. Tot de Eumetazoa hure de mieste levende biestesoorte. In tegestèlling tot de Parazoa vertuine ze symmetrie en höbbe ze orgaone. De Eumetazoa zien wijer oontwikkeld es de Spoonsechtege; hun complexiteit löp evels evels vaan gelei-echtege bieste mèt e hiel sumpel nerve- en spieresysteem (kwalle) tot aon zier complexe, intelligente wezes mèt hoeg gespecialiseerde orgaone. Soms weure ze ouch Metazoa geneump, meh dit is dèkser de naom veur alle eigeleke bieste (in tegestèlling tot de Protozoa, eincellege die op bieste liekene).
Traditioneel weure de Eumetazoa verdeild in twie gróppe: de Radiata (mierzijeg symmetrische, dus rón, bieste) en de Bilateria (twiezijeg symmetrische bieste). Me geit evels devaan oet tot de ierste indeiling parafyletisch is.
Eumetazoa zien bekind vaanaof 580 mieljoen jaor geleie, meh de moleculair klok wijs trop tot ze ziech al väöl ieder - roond 940 mieljoen jaor trök, aon 't begin vaan 't Neoproterozoïcum - höbbe aofgesplits. (In dat geval höbbe de ierste Eumetazoa gein fossiele naogelaote, of die mote nog weure gevoonde.) Bij de Cambrische explosie, 550 mieljoen jaor geleie, naom 't aontal soorte sterk touw; in deen tied zien de mieste noe erkinde stamme oontstande.