Meisje
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Gelaens. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
 |
 |
Meisje, ouch waal huve geneump, (Nederlands: knikkeren) is ’n sjpel gesjpeeld mèt meisje (huve), 'n bèlke van glaas, marmer, sjtein, hout of kleij. 't Sjpel van meisje wirt meistal door kènjer gesjpeeld. In Vlaandere wirt ouch waal gesjpraoke van marbels; Roebroek houw in 1886 al "huve" en "marbels" es weurd veur versjillende soorte meisje opgeteikend in zien book euver het Baeks dialek.[1]
Gesjiedenis
[bewirk | brón bewèrke]’t Sjpel van meisje waas al bekènd in de awtheid, ouch de Remeinse en Egyptische kènjer sjpeelde d'r mèt. D'r zint heël völ saorte meisjersjpellekes, mèt jeder ein specifiek doel en regels.
Saorte meisje en punte
[bewirk | brón bewèrke]Meisje höbbe oeteinloupende name, aafhankelik van de kleur, materiaal en groatte. De name kènne ouch per regio, of zelfs per sjoal, versjille. Dèks, mèr ouch dit versjilt per regio of sjoal, woorte aan de versjillende saorte meisje punte toegekènd. Euver 't algemein zint groatere meisje meë punte waerd es kleinere, en zeldzamere mè sjpeciaal kleurpatroane meë dan de "geweune" glaze meisje. Dit haet weer gevolge veur 't inzètte van meisje, want de inzètte van allebei de kantje mótte geliek blieve. Meistal wirt d'r óm de meisje gesjpeeld: de winnaer wint dan alle meisje. Kènjer beware sóms hun meisje in 'ne sjpeciale zak: de meisjezak of huvezak.
Preductie
[bewirk | brón bewèrke]Meisje van kleij waere saer 1870 febrieksmatig gemaak. Vanaaf 1890 koosjte ouch de glaze meisje febrieksmatig waere gemaak door sjpeciaal meisjemechines. Meisje besjtaon oet allerlei materiale, mèr de glaze meisj blif de populairste en is 't meis doerzaam (sjliet en bruk neet sjnel).
't Is neet zoa einvoudig óm glaze meisje te make. Pas gesjmólte glaas mót in gelieke cilinderkes waere verdeild. Dees cilinders goan den in ein sjpeciaal apparaat mèt ein saort meulesjtein, die 't werm glaas tot bèlkes rolle. 't Is lestig óm dit heël precies te doon.
Vreuger woorte d'r ouch metale meisje gebruuk óm te meisje, dèks waaste dat de kögel oet 'n awt kogellager.
Externe links
[bewirk | brón bewèrke]- ↑ J.L.H. Roebroek, Dialect van Beek-Elsloo, p.70 in de facsimile, p. 25 in de digitale versie (https://web.archive.org/web/20160304231049/http://www.vldn.be/_media/roebroek_mdvaan.pdf)