Maria Alexandrovna Oeljanova
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Maria Alexandrovna Oeljanova, gebaore es Maria Alexandrovna Blank óp 6 maart 1835 in Kokouchkino en gesjtórve óp 27 juli 1916 in Sint Petersburg waor de moder van Vladimir Lenin, d'r bolschevistische revolutionaire leider en sjtichter van de Sovjet-Unie.
Ulyanova greujde óp in e gezin van zès keender. Häöre vader waor Alexandr Blank (gebaore es Israel Blank), 'ne joodse fysicus dae zich bekieërde töt de Rössisch-orthodoxe Kèrk. Häör moder, Anna Ivanovna Groschopf, waor 'n dóchter van 'ne Duutsje vader, Johann Groschopf, en 'n Zjweedse moder, Anna Estedt.
In 1838 sjtórf häör moder en häöre vader trówde mèt zie sjonzeuster, Ekaterina von Essen. Same golle ze 'n laandhoes in Kazan en verhuusde de familie nao dao.
Oeljanova kreeg lès anhoes en lieërde Duutsj, Fraans en Ingelsj zoewie ooch Russische en westerse literatuur. In 1863 doog ze 'n exame vör oonderwiezeres.
Nao häör huwelek mèt Ilya Nikolayevich Oeljanov, 'ne väölbelaovende wis- en natuurkundelieëraar, góng 't kóppel wónne in e besjèjje hoes in Penza. Later verhuusde ze nao Nizjnyj Novgorod en nog later nao Simbirsk, oeë Oeljanov inspecteur van 't lieëger oonderwies waoërt.
Oeljanova euverlaefde väöl tragedies en oongelukke in häör gezin: häöre maan sjtórf in 1886, häöre zoon Aleksandr waoërt geexecuteerd in 1887, häör dóchter Olga sjtorf in 1891 en de herhaolde arrestaties en exils van de aander keender Vladimir, Anna, Dmitri and Maria.
Ze zów twieë kieër Vladimir Lenin oontmoete in 't boetelaand (in Frankriek in d'r zaomer van 1902 en Stockholm in d'r herfst van 1910)
Maria Blank sjtórf in juli 1916 en waoërt óp d'r Sint-Petersburger Wolkowo-Kérkhóf begrave.