Naar inhoud springen

Lies vaan staotshoofde vaan Brazilië

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Brazilië woort in 1815 e geliekweerdeg deil vaan 't Portugees riek; sindsdeen waor de Portugese keuning ouch keuning vaan Brazilië. Vaan zien oonaofhenkelekheid in 1822 tot aon de staotsgreep vaan 1889 waor 't land e keizerriek; sindsdeen is 't 'n rippubliek. Dit is 'n lies vaan alle staotshoofde - keuninge, keizers en presidente - die Brazilië heet gekind.

Staotshoof Begin regering Ind regering Opmerking Portrèt
Keuninge
Maria 16 december 1815 20 miert 1816 Al sinds 1777 keuningin vaan Portugal, sinds 1808 resident in Brazilië.
Jan 20 miert 1816 7 september 1822 Zoon vaan Maria I, bekind es Jan VI vaan Portugal.
Keizers
Peter I 14 oktober 1822 7 aprèl 1831 Zoon vaan keuning Jan.
Peter II 7 aprèl 1831 15 november 1889 Zoon vaan Peter I. Tot 1840 oonder rezjèntsjap vaan diverse staotslui. Nao 1871 diverse kiere rezjèntsjap vaan prinses Isabel.
Ierste rippubliek
Deodoro da Fonseca 26 fibberwarie 1891 23 november 1891 Leier vaan de militaire coup, al sinds 1889 aon de mach meh pas in 1891 geïnstalleerd.
Floriano Peixoto 23 november 1891 14 november 1894 Vice-president oonder Fonseca, dee nao 'ne nuie coup aoftrejde. Peixoto maakde daonao de res vaan de termijn vol.
Prudente de Morais 15 november 1894 14 november 1898 Ierste börgerleke president vaan Brazilië.
Campos Sales 15 november 1898 14 november 1902
Rodrigues Alves 15 november 1902 14 november 1906
Afonso Pena 15 november 1906 14 juni 1909 In functie gestorve.
Nilo Peçanha 14 juni 1909 14 november 1910 Vice-president oonder Pena, maakde de res vaan dee ziene termijn vol.
Hermes da Fonseca 15 november 1910 14 november 1914
Venceslau Brás 15 november 1914 14 november 1918
Delfim Moreira 16 jannewarie 1919 28 juli 1919 Moreira waor eigelek vice-president oonder Rodrigo Alves, dee in 1918 herkoze woort meh door krenkde en dao-opvolgenden doed noets woort geïnstalleerd. Moreira naom vaanaof 15 november 1918 al woer en woort twie maond later formeel geïnstalleerd. Moreira moch oetdene tot aon de nui verkezinge.
Epitácio Pessoa 28 juli 1919 14 november 1922 Opvolger vaan Moreira nao veurtijege verkezinge; zuug bove.
Artur Bernandes 15 november 1922 14 november 1926
Washington Luís 15 november 1926 24 oktober 1930 Kort veur 't ind vaan zien termijn aofgezat in de revolutie vaan 1930. Beüigden opvolger Julio Prestes kaom zoedoende neet aon de mach.
Vargas-tied
Getúlio Vargas 20 juli 1934 29 oktober 1945 Al op 3 november 1930 es leier vaan de junta nao väöre gezat, pas nao de inveuring vaan 'ne nuie groondwèt es president geïnstalleerd.
José Linhares 29 oktober 1945 30 jannewarie 1946
Twiede rippubliek
Eurico Gaspar Dutra 31 jannewarie 1946 30 jannewarie 1951
Getúlio Vargas 31 jannewarie 1951 24 augustus 1954 Pleegde zelfmaord in functie, oonder dreiging vaan 'ne coup.
Café Filho 3 september 1954 30 jannewarie 1956 Vice-president oonder Vargas, maakde de res vaan dee zien termijn vol. Naom al sinds Vargas zienen doed woer. Op 9 november 1955 verklaorde heer ziech evels um medische reies oongesjik tot wijer regere; 't presidentsjap woort sindsdeen woergenome door Carlos Luz, twie daog later alweer opzij gezat door Nereu Ramos.
Juscelino Kubitschek 31 jannewarie 1956 30 jannewarie 1961 Veural bekind es de stiechter vaan Brasília.
Jânio Quadros 31 jannewarie 1961 25 augustus 1961 Trejde um oonbekinde reies aof.
João Goulart 7 september 1961 31 miert 1964 Vice-president oonder Quadros (en Kubitschek), waor in 't boeteland bij zien aoftrejje. In d'n tössentied naom Raniere Mazzilli 't amb woer. Aofgezat in 'ne militaire staotsgreep.
Militair bewind
Humberto Castelo Branco 15 aprèl 1964 15 miert 1967 Tot 15 aprèl regeerde Ranieri Mazzilli es interim-president.
Artur da Costa e Silva 15 miert 1967 14 oktober 1969 Op 31 augustus al um gezoondsheidsreies gesjors, daonao aofgezat.
Emílio Médici 30 oktober 1969 14 miert 1974 Tösse 14 en 30 oktober woort Brazilië bestuurd door e triumviraot (junta) vaan drei militaire: Augusto Rademaker, Aurélio de Lira Taveres en Márcio Melo.
Ernesto Geisel 15 miert 1974 14 miert 1979
João Figueiredo 15 miert 1979 14 miert 1985
Daarde rippubliek
José Sarney 21 aprèl 1985 14 miert 1990 D'n ierste president vaan de nui rippubliek had Tancredo Neves mote weure, dee evels storf ietot heer zien amb kós opnumme. Sarney, beüig vicepresident, naom 't amb woer tot heer zès daog later formeel geïnstalleerd woort.
Fernando Collor 15 miert 1990 29 december 1992 Vaanaof 2 oktober al gesjors um 'n corruptiezaak. Stapde oetindelek oet eige beweging op.
Itamar Franco 29 december 1992 31 december 1994 Vice-presidenter oonder Collor, naom al sinds 2 oktober dee zien take woer en volgde häöm nao zie tröktrejje otomatisch op.
Fernando Henrique Cardoso 1 jannewarie 1995 31 december 2002 In 1998 herkoze.
Luiz Inácio Lula da Silva 1 jannewarie 2003 31 december 2010 In 2006 herkoze.
Dilma Rousseff 1 jannewarie 2011 31 augustus 2016 Ierste vrouweleke president vaan Brazilië. In 2014 herkoze, in 2016 door 't parlemint aofgezat. Opgevolg door vicepresident Michel Temer, dee al sinds 12 mei (oonder de sjorsing vaan Rousseff) 't amb woernaom.
Michel Temer 31 augustus 2016 31 december 2018 Vice-president oonder Rousseff, volgde häör nao häör aofzètting otomatisch op.
Jair Bolsonaro 1 jannewarie 2019 31 december 2022
Luiz Inácio Lula da Silva 1 jannewarie 2023 twiede periode es president