Krinkvriej sjtad

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Alle krinkvriej sjtae van Duutsjland

Administratieve divisie van Duutsjland

Alle kring én krinkvriej sjtae van Pole. Zjus wie in Duutsjland höbbe die twiè distrike eveväöl polletieke en administratieve competenties

'n Krinkvriej sjtad of 'ne Sjtadkrink (Duutsj: kreisfreie Stadt of Stadtkreis, Pools: powiat grodzki) ies 'n gemeinteleke en zelfbestuurbare sjtad in de Bóndsrippebliek Duutsjland en de Rippebliek Pole. 't Woord verraojd al wat dat inhilt: 'n krinkvriej sjtad ies vriej van de gemeintebesjture van 'ne krink (Duutsj: Kreis, Pools: Powiat) en krinkvriej sjtae höbbe percies eveväöl mach es de kring.

De kring lieke qua groatte lieke op de Belzje arrendissemente (beveurbeeld Arrendissement Tóngere) en wat in Nederland tusje gemeinte en provincie in liegk (wie Zuud-Limburg). Evels haet 't competenties die lieke op 'n misjmasj tusje de Belzje en Nederlandse gemeintes aan de eine kant en de provincies oet die twiè leng aan de angere kant. Kringvriej sjtae höbbe eveväöl mach es de kring. 'n Krinkvriej sjtadt ies doorgaons 'n sjtad mèt mièr es 100.000 inweunersj. Aoke ies daorum 'n krinkvriej sjtad. Mesjtreech en Luuk (sjtad) zawwe in zoa'n systeem in aanmerking kinne komme veur zoa'n sjtatus, wijl Vinlo dat zjuus neet zou lökke mit get mièr es 90.000 inweunersj. Tegeliekertied zaw gein inkele sjtad in Belsj Limbörg in de buurt komme van zoa'n sjtatus.

In tegedeil tot de res van Duutsjland, weurt in Baden-Württemberg 'n Krinkvriej sjtad 'ne sjtadkrink of Stadtkreis geneump. Vreuger woort dat in väöl miè gebeeje van 't allewiel Duutsjland gebruuk es term veur zoa'n sjtad. De Poolse term powiat grodzki vertaalt ziech ouch letterlek zoa. In Beiere heesj zoa'n belangrieke sjtad vreuger 'n kreisunmittelbare Stadt. Allewaal dao allewiel de gengbare term Krinkvriej sjtad ies gewore, weurt 't awd woord nog diks gebruuk in de vouksmond.

Door de ing-verwante historie tusje Pruusje en Pole, haet de Poolse sjtaot gans väöl administratieve en institutionele verhawwinge euvergenomme van wat allewiel Duutsjland ies. De term powiat grodzki kump dan ouch gans letterlek oet 't Duutsj: powiat vertaalt ziech letterlek es Kreis (krink) en grodzki beteikent Stadt (sjtad).