Keuningske

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

't Keuningske (Nederlands: Winterkoning), Troglodytes troglodytes, ies 'n klein, gedrónge dweersj gesjtreep, broen veugelke van 9 ½ cm. De bovekant ies get rossig, de ónderkant vaal. 't Kort sjteertsje sjtiek umhoag. Jónge höbbe 'n dónker gewolk buukske. 't Ies 'n hièl bewaeglik veugelke mèt 'n sjpiets sjnevelke, dat gaere wie 'n muuske sjravelt tösje rotzooi op de grónd en in sjtruuk en hègke zeuk nao insecte, sjpinne en sjlekke. Umdat 't klein vleugelkes haet, kènt 't mer korte aafsjtande euverbrögke. Dat deit 't in rechte liene.

Zank

't Keuningske zingk in de breujperiode um zien territorium aan te geve, meh ouch de zomer en de winter door mèt ummer dezelfde vrie lang melodie, hièl opvallend en hel veur zoa'n klein veugelke. De hoag toane were aafgewieseld door hoag trillersj. Daorum weurt 't in 't plat, o.a. in Haors, ouch waal tieterke geneump.

Veurtplanting

t Menneke boewt e kogel- of bolvörmig nèske op allerlei versjtoke plaatse, tösje de blaar in hègke, gebösjkes en hakhout. Hae woont gaere in de buurt van water. De meistal 7 eikes zint vaalwiet gekleurd mèt get rossige vlekskes. De breuj vingk twiè kièr per jaor plaats.

'n Gedeilte blief sjwintersj in 't land. Umdat ze wiènig vaere höbbe, verleze ze bie kou väöl wermde. Ze kroepe dan kort bie-ein um ziech ónderein te werme, sóms waal mèt z'n tiène. Ze make dan gebruuk van ouw vogelnèster of nèskeskes die zin blieve hange. Andere trèkke in veur- en naojaor door vanaaf mièrt tot begin mei en van hauf september tot november.

Orde: Passeriformes
Zangveugel Passeri
Familie: Troglodytidae