Indexciefer

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

'n Indexciefer is e getaal inne vorm van 'n percentaasj det de verhajing oetdrök van 'n groeatheid toet 'n rifferensiewaerd. Zoea kan me aanhandj vanne indexciefers op uniform wies 'n euverzich kriege vanne óntwikkeling of verdeiling van die groeatheid. 't Meis kómmen indexciefers van historische reekse veur.

Veurbiljer en toelichting

Veure óntwikkeling vanne pries van milk te volge, wuuertj de pries van 'ne lieter milk vergeleke mitte pries in e bepaoldj jaor, 't zoeageneumdje basisjaor. Stèl det in 2000 'ne lieter milk €0,50 koom, in 2001 de pries €0,53 waas en in 2002 €0,52. Mit 2000 es basisjaor waere de indexciefers vanne pries in 2001 en 2002 es volg beraekendj:

$P_{2001}={\tfrac {0{,}53}{0{,}50}}\times 100=106$

en

$P_{2002}={\tfrac {0{,}52}{0{,}50}}\times 100=104$.

Veur 't basisjaor 2000 zelf is d'n index dus 100. Dit gegaeve gebroek me döks veure basis aan te gaeve; me zaet den: "2000=100". Op zich 'n ónzinnige oetspraok, mer inne kónteks verstaonbaar. Baeter is de minder gebroekelike meneer veure basis aan te gaeve door einveljigewaeg te sjrieve: "basis 2000".

Veur 't begriepe van 'n indexciefer zaet me ouch waal det me de waerd inne basis(periode) op 100 stèltj.

Behalve veur historische reekse kan me indexciefers ouch gebroeke veur beveurbeildj de geografische spreijing van 'n groeatheid of de verdeiling van e kènmirk euvere bedriever van 'ne bepaoldje bedriefstak te bestudere.

Zoea kan me 'n indrök kriege vanne verdeiling van 't gemiddeldj gezinsinkómmen euvere provincies van Nederlandj, door vergelieking mit Naord-Hóllandj es rifferensie (es basis). 't Gemiddeldj gezinsinkómmen in Naord-Hóllandj wuuertj dös op 100 gestaldj en veure anger provincies waere de indexciefers beraekendj. Aanhandj vanne indexciefers kan me einveljig 'n vergelieking make.