Hub Nijssen

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Sjènnes. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Hub Nijssen is gebaore in 1961 es zoon van Math Nijssen en Tonia Vroomen. Zoot op sjoeal in Sjènne en Haelder (Coriovallum, lièrling van Max de Bruin), sjtudeerde Duutsje taal- en letterkunde, Zjweedse taal- en letterkunde, en dialektologie aan de Katholieke Universiteit Nijmegen en wier aan de universiteiten in Münster en Jena (doe nog DDR). Daonao es weitensjapper wirkzaam aan 't Max Planck Instituut voor Psycholinguistiek in Nijmege en aan de universiteite van Nijmege, Potsdam, Berlien (TU en FU) en Leiden. Promoveerde in 1995 cum laude in Nijmege mit ei proofsjrif euver 't laeve en werk van Peter Huchel, de belangriekste dissident van de DDR en enne van de groeatste dichters van Duutsjlandj. Is noe beleidsmedewerker aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Daonaeve besjtuurslid van 't Peter-Huchel-Haus in Wilhelmshorst en van de internationale Johannes-Bobrowski-Gesellschaft in Berlien. Wier mede-oprichter van de Vereniging Historie Schinnen en IVN Schinnen. Hae zit in de redaksieraod van Platbook.

Sjreef ei paar korte verhaole, mer veural gedichte in 't Sjènnes en Holles, wovan ouch ei paar vertaald zin in 't Duutsj, Bulgaars, Frans en Engelsj. Hae hoolt op de 2e sjrievesjdaag in Haelder 'n laezing euver wie me de kwaliteit van dialektpoëzie zouw kenne verbaetere, die de nuëdige sjtöb doog opvlege, omdat neet allein inhoudelik get angesj gewunsjd woort, mer ouch qua vorm. Richde doe mit Jo Brassée, Frans Walraven en Jan Notten Veldeke Literair op en goof mit hun versjeiene bloomlaezinge van Limburgse literatuur oet, van gouwe ouwe pes vandaag, o.a. Mosaiek in 2001, es besjeie opvolger van Mosalect. Tekste van 'm euver de sjriever Peter Huchel woorte veur 't tonièl bewirk en opgeveurd in Berlien (2003 Theater van de Künstlerkolonie am Laubenheimer Platz, Charlottenburg; 2008-2009 en saer 2012 reigelmaotig in de Wort-Studio).

Veurbeeldtekste

Jóng leefde

Noe veer ós harte toesje
huèr ich de wèndj roesje
/ euver de panne en langs de wènj.
Werm en zach veul ich dien hènj
langs mien jóngeslief aafsjtrieke:
effe aanrake en dan weer wieke,
wie es twiè vlinders mitein vrieje.

Doe vreugs neet, wae dat ich ben
en of ich anger maedjes ken.
Veer zint twiè herfsblaar in de wèndj.
Bes sjtil, aom zach, mien leef kèndj
en loester - loester sjtilkes nao de wèndj.

(Veldeke Literair 2, 1993)

Lof der Schepping

Ich, Aristeas... Peter Huchel

enne ingesjniède akker
de iezige wèndj
sjtrièlt de zjwarte gebedsvlagge,
plastic aan enne sjtek.
De vleugele van dees krao
dreug de wèndj neet miè.

Veurbie de top
galme de lièg hulze
van de jiègesj nog nao.
Besjtieg d'n berg
en zee de lièg wèntjerzón.

De grenssjtein
omgetrókke door
de ploog.
Dat is dien teike.
Vergièt die doea krao.

(Zeitschrift 1989)

Todtmoos

Ich weit,
doe hejs lever buim gepoeat,
mer zoea hoeag
grujje die neet.
Let neet op
de losse sjtein in de berg
d'n buzerd in de loech.
Veer volgen 't witte water van de bièk
in de sjeem van de gletsjer.

Mer doe leus de sirkele
van de vogel en
later
't getuzel van de sjniè,
sjriefs dien Mene Tekel
aan de wandj.
De sjtein zjwiege,
't mos zal sjprièke.
De wanjelaer, dae sjtil sjteit,
zal 't huère.

Kóm,
laot ós hoeager sjtiege.
De zuls zeen,
wie leech 't wurt,
went veer ós treffe.

(Zeitschrift 1994)

Bibliografie:

Beuk:

Gesmolten sneeuw, Brunssum/Schinnen 1990. Gedichten.
Der heimliche König. Leben und Werk von Peter Huchel. Dissertatie Nijmegen 1995. 2e druk Königshausen & Neumann, Würzburg 1998.
Peter Huchel: Wie soll man da Gedichte schreiben. Briefe 1925-1977. Suhrkamp, Frankfurt am Main 2000.
Mit Ben van Melick, Pieter Ritzen en Piet Gerards: Henri Ritzen (1892-1976). Schilder. Een zoektocht naar vernieuwing. Rosbeek Nuth/Schinnen 2001.
Studieren in den Niederlanden. DAAD-Studienführer. W. Bertelsmann, Bielefeld, 2008.
Mit Monika Bergmann, Beatrix Schwarzer-Melzer, Jutta Bauer e.a.: Lexikon der Leuchttürme. Komet, Köln 2008.
Mit Germain Droogenbroodt vertaling van gedichte van Sarah Kirsch: Teerspijs / Reisezehrung. Point nr. 72. Point editions, Marke (B) 2009.

Artikele (o.a.):

Klankveranderingen in Schinnens dialekt. In: Historie Schinnen 1e jg. 1985 nr. 2.
Een verzonken kasteel in het Borgerbroek. Historie Schinnen 2e jg. 1985 nr. 1.
Sjennèse kal. In: Historie Schinnen 2e jg. 1986 nr. 2
Gedachte euver de kwaliteit van dialek-poëzie. In: Veldeke 1992/2, p. 50-59
Gestorbene Sprache (Johannes Bobrowski) mit ein vergelieking nao ´t Limburgs. In: Armada nr. 56, 2009.

Gedichte, aforisme en verhaole in bundels en tiedsjrifte:

Gegenlicht 1-3. Gedichte. Katholieke Universiteit Nijmegen, 1981-82.
Literatuurlijk 2. Algemeen-Nederlands Verbond Eindhoven, 1981.
Veldeke 1982/6, 1990/5,
De stilte in de straten brak mijn vaart. Iambe bloemlezing, Molenhoek 1986.
Limburgs dierbaar woord. 34 verhalen in Limburgs dialekt. Vroom & Dreesmann 1987.
Zeitschrift (Nijmegen), 3e jg. 1989 nr. 6 en 7. En 1994, nr. 8.
Nag net op de randj van de regel. Veldeke Literair Reeks 2, 1993.
Gevonge weurd. Veldeke Literair Reeks 6, 1995.
Mosaiek. Veldeke Literair Reeks 12, 2000.