Hoes
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'n Hoes of 'n weuning is e boewwirk worin luuj kónne woeane. 't Geitj hie óm e (deil van e) geboew det moere rónjelóm 'n binneruumdje haet, aevenes e daak. 'n Hoes bèdj besjurming taenge naerslaag, windj, extreem temperaturen en taenge meugelik binnedringendje luuj of bieëster. De binneruumdje in 't hoes is döks verdeildj in versjillige kamers, worin 'n keuke. Väöl hoezer höbben ouch 'ne gank, 'n trap, 'ne zölder of 'ne kelder. Döks höbbe luuj bie 't hoes 'nen haof of 'n irf. Luxueuzer hoezer höbben ouch 'ne graasj of zelfs 'n biekeuke.
'n Hoes haet mindestes einen ingank, meistes inne vorm van 'n deur of 'n port. De meistes hoezer höbben ouch rame. In Nederlandj waere middels 't boewbesloet alderhenj aan eisje aan 'n weuning gestèldj. Zoea mót de wc vanoete woeankamer via twieë deure bereik waere.
Matterjaal
[bewirk | brón bewèrke]De ieëste hoezer woorte wersjienlik geboedj van leim det op gevlóchte dónne houtstamme, tieën geneump, woort aangebrach. Later kome d'r hoezer die gans van gezaegdje planke gemaak woren en nag later woorte hoezer van brik geboedj. In zujelik Nederlandj en 't Belsj woorten ouch waal hoezer van netuurstein geboedj. Allewiel waeren hoezer döks geboedj mit betón. In 't naorde van Nederlandj wo väöl dretsjige gróndj veurkump wuuertj allewiel nag ummer gebroek gemaak van houtskelètboew (wenj en floere van houtere fraems mit dao-in isolatiematterjaal enne aafwirking mit gevelbekleijing). Dit ómdet anges 'n väöl draagkreftiger fóndieëring mót waeren aangelag. Boew mit hout haet aevel ouch naodeil, wie 't feit det de huuegdje die me kan bereike hieël bepirk is, ómdet anges de stabiliteit neet mieë te garanderen is. Bie hoeagboew wuuertj waal betón gebroek, meh den mót ouch 'n gooj fóndieëring waere gelag. Bie weike (veen)gróndj mótte houtere of betónne heipäöl waere geslage toet op 'n staeviger zandjlaog. Veural in 't wèste van Nederlandj is det gebroekelik.
Trivia
[bewirk | brón bewèrke]- De wc wuuertj ouch waal 'ns 't "huuske" geneump, aangezeen 't vreuger döks los van 't hoes sting.