Geerlingshof
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Houtems. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Geerlingshof of Gièrlingshof is 'n neoklassiek landhoes oet ca 1850, geboewd in mergel door A.P. de Ceva. De naam Geerling of Gièrling kump van Gerlach. 't Complex lik in Brokem in de gemeinte Valkeberg aan de Geul in Zuud Limburg en is mèt de achterkant gelaege parallel en taegen 't sjpaor van Mestreech nao Heerle. Bie de aanlèk hievan in 1853 hou me grónd nuèdig van de Ceva. Hae bedóng toen 'n eige halteplaats op verzeuk op zien terrein. Generaal de Ceva is allewiel ge-ièrd mèt 'ne eige sjtraotnaam. 'ne Andere nuje sjtraotnaam hie is "Stiena Ruypers Park", geneump nao 'n zuster van burgemeister A. Erens in daen tied, en toen de ièrsjte vrouwelike wèthouwer in Nederland. In 't aafgebraoke koetsjhoes haet de dichter Jan Hanlo gewoond.
Boewsjtiel
[bewirk | brón bewèrke]Bie 't ontwerp is gekeke nao 't, op 2 kilomaeter nao 't weste ligkende, Château Sint-Gerlach. De middevleugel is 't ouwste gedeilte is en haet ouch e haufrónd fronton, mèt in 'ne beeldnis e beeld van Sint Gièrling. Dizze boew is èvvel miè gedrónge en minder breid. De twie nao väör sjtaekende zievleugele mèt drieheukige gaeveltuup zint biegeboewd nao 1880. Zoawie alle villa's en hièrehoezer in de 19e ièw haet 't hoes väöl klassieke elemente, zoa-es haufzule mèt dorische en ionische kapitele, róndbaogvènstere, profiellieste langs de daakrand en horizontaal euver de gaevel. Aan de ziegaevel bevingk zich 'ne cartouche. Veur 't geboew sjteit 'n sjteine balustrade.
Gesjiedenis [1]
[bewirk | brón bewèrke]De dochter van de Ceva, Emilia, trouwde in 1855 mèt jonkhièr Paulus van der Maesen de Sombreff. In 1861 woort dae minister van boetelandse zake in 't kabinet Thorbecke.
Rond 1870 vertrok de familie van der Maesen de Sombreff; vervolges laog de villa innige tied laeg totdat rónd 1880 de patersj Oblate, die oet Frankriek waore verbanne, dao 'n kloaster begoeste. Zie boewde de zievleugele en 'ne groate toneelzaal aan. De patersj bleve hie wone tot aan de Twiède waereldoorlog. In de oorlog vorderde de Duutsje Wehrmacht 't monumentaal geboew, die dao de "organisatie Todt" in ónderbrach. Nao de bevrieiing, in 1944, richde de Amerikane dao 'n "Rest-Center" in veur de frontsoldaote die op rös mooste kómme. Van 1915 tot 1925 woonde d'r ouch nog 'ne sjteinhouwer en 'ne paerdshandelaer.
Volkshoagesjoal
[bewirk | brón bewèrke]In 1948 kaom de Volkshoagesjoal Geerlingshof in 't geboew. In 1971 woort d'r 'n nuuj gedeilte geboewd en same heesj 't toen: "Volkshoagesjoal Valkeberg". 't Oud geboew woort, veural inwendig, sjterk gerenoveerd. In 1983 fuseerde de sjoal mèt 't Europahoes in Bemele en effe later ouch mèt Vörmingscentrum "De Klinkenberg" in Valkeberg. Onder de naam "De Driekant" ging de sjtichting wiejer en zal later verhuze nao kesjtièl Vaeshartelt. De Limburgse sjriever Fons Erens waor 28 jaor lank directeur van de volkshoagesjoal.
Taegewoordig
[bewirk | brón bewèrke]Taegewoordig is Geerlingshof 'n appartementecomplex. In 't veurmalig park, dat achter hoes Sjtraobaek doorlöp, zint villa's geboewd.