Älempt
- Dit artikel is gesjreve in 't Heëlesj. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Brügger Platt, es te dit dialek sjpriks.
Älempt (Duutsj: Elmpt; Nederlands-Limburgse dialekte mieëtstes: Elmp, oane -t) is e dörp i g'n gemingde Niederkrüchten, dat geleëge is i kreis Vieëse, i ge weste va g'ne Dütsje Bondssjtaat Noardrien-Wesfale. 't Ligk dierek aa g'n grens mit Nederlands Limburg bei ge nationaal park d'r Meinweëg. Noa 't weste touw ligk tussje de dörper en g'n grens 't Elmpter Wald, dat óngerdeel is va de Maasterasse. Elmp weëd óntsjlete durch de autobaan A52. Bis e paar joare trük woar bei Elmp 't eng va de autobaan, meh nu geet ze tot aa g'n grens bei Remung, oeë d'r weëg wiergeet es N280. Dierek noardelig van Elmpt ligk ge gehuch Overhetfeld. Get noardeliger sjtruimt óch de Zjwalm. 't Óp 29 bis 75 meter hoeëg ligkend dörpke hat ing protestantse en ing katholieke kirk, gezeëgend aa St. Laurentius.
Gesjichde
[bewirk | brón bewèrke]Vanaaf d'r twelfde ieëw woar Elmp grónkgebeed va de Here van Elmp. Dees adellig gesjlach woar sjterk verbónge mit 't aoder gesjlach Brempt. 't Aode wape va d'r Elmpter adel woar óch 't wape va g'n gelieknamige gemingde, die bis de gemindelige herideling van 1 jannewaar 1975 nog ing zelfsjtandige gemingde woar. Dees adellige machhöbbesj houwe bis 1794, toen de Franzuëse 't Rienland en Limburg bezatte, de mach i dit gebeed. Óp 18 mei 1815 koam Elmp aa d'r Dütsje kuëning Friedrich Wilhelm III, wie 't ganse Rienland en de Nederrien.
Twieëde Weltkreeg-noe
[bewirk | brón bewèrke]I d'r Twieëde Weltkreeg woeëde veertieën manlüj oet Remung doeëdgesjoate durch Dütsje soldate, weil zie dwangarbeid houwe geweigerd. Noa d'r krieëg veel Elmp ónger Brits bezattingsgebeed en woeëd i 1953 't RAF Brüggen ópgerich, dat bis 15 mei 2001 die functie houw. De letste Britse vleegmesjinger woeëde in 2008 trükgebrach noa 't moderlank. De vleegbasis deent noe as terrein vuur 'n zjweëfvleegclub. De barakke woare vanaaf december 2015 bis juni 2016 noeëdópvanglocaties vuur 2.500 vlöchtelinge. D'r noa zint de barakke nog vuur vunnef joare besjikbaar vuur noeëdópvang. Zoeëwaal de gemingde Niederkrüchten esóch de bondssjtaat Noardrien-Wesfale zint verantwoadelig vuur dit projek.[1]
Referenties
[bewirk | brón bewèrke]Dit artikel baseert zich óp 't corresponderende artikel óp de Dütsje Wikipedia.