Naar inhoud springen

Duitse Democratische Rippubliek

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


De distrikte (Bezirke) boe de DDR vaanaof 1952 in waor verdeild.

De Duitse Democratische Rippubliek (Duits: Deutsche Demokratische Republik), gemeinelek DDR of Oos-Duitsland geneump, waor 'ne staot in Midde-Europa op communistische groondslaag. De staot kaom voort oet de Sovjet-bezèttingszones vaan Duitsland en Oos-Berlien. De Geallierde hadde nao de Duitse capitulatie in 1945 't land in veer bezèttingszones verdeild um touw te zien op de denazificatie en op termijn de souvereiniteit te herstèlle. Wie nao e paar jaor de spanninge tösse de democratiche westerse bezèttingsmachte (de Vereinegde Staote, 't Vereineg Keuninkriek en Fraankriek) en de Sovjet-Unie opleep, riechde de ierste in mei 1949 de Boondsrippubliek Duitsland op, allein in hun drei zones. Op 7 oktober vaan datzelfde jaor stiechde de Sovjetregering toen de Duitse Democratische Rippubliek. Heimèt waor Duitsland veur de koumende decennia verdeild.

De Weeropbouw vaan 't land woort krachteg t'r hand genome, meh de economische oontwikkeling bleef achter op 't weste. Daobij kaom 't repressief, dictatoriaol (tot 1953 stalinistisch) systeem, wat de bewoeners wieneg vrijheid leet. Väöl lui vlöchde daorum nao 't weste, wat de regering brach tot de bouw vaan e hek op de grens en 'n moer (vaanaof 1961) dweers door Berlien heer. Ouch woort intensief op de eige bevolking gespioneerd door 't Ministerie veur Staotsveilegheid (Stasi). Nao d'n doed vaan partijchef Walter Ulbricht verbeterde de relaties mèt 't weste get (zeker door de Ostpolitik vaan de Wes-Duitse kanseleer Willy Brandt). De dictatuur bleef evels en 't economisch versjèl woort allein mer groeter. In 1989 kaom 't heidoor tot groete proteste, die de regering tot ingriepende hervörminge brachte, boeoonder de Val vaan de Moer en democratische verkezinge. De nui gekoze regering besloot ziech bij de BRD (Wes-Duitsland) aon te slete, wat op 3 oktober 1990 voltrokke woort.