Sókkergekrenkdje
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Lèt good op 't veurbehawd bie medische informatie. Gank bie gezóndjheidsklachte nao 'nen hoesdokter. |
Sókker(ge)krenkdje of diabetes mellitus is 't aanwaezig zeen van 'n te hoeag kóncentraasje vanne sókker glucoos in 't blood. Bie gezónj luuj ligk de kóncentraasje tösse de 3 enne 6 mmol/liter; bie diabetici (luuj mit sókkergekrenkdje) väöl hoger, baove de 10 mmol/l. De opgegaove grenswaerd zeen arbitrair; 't guuef e tösseligkendj gries gebied worin sómmige waal en anger luuj neet van sókkergekrenkdje spraeke. Lenjelik en internasjenaal waeren hie-euver aventoe aafspraoke gemaak of herzeen door medici op gróndj van óngerzeuksrizzeltaote. De naam diabetes mellitus is historisch gezeen óntstange doordet luuj mit väöl sókker in häör blood ouch sókker in häör urien verlere, die door d'n dokter kós waere gepreuf.
Me óngersjètj twieë houfvörm van sókkergekrenkdje: insulienaafhenkelik en neet-insulienaafhenkelik: De ieëste is e gevolg van 't nimmieë kónnen aanmake van 't hormoon insulien inne alvleiskleer (pancreas); de twieëdje e gevolg van neet zat geveuligheid vanne lichaamsweefsele hieveur. Väöl luuj mit neet-insulienaafhenkelike sókkergekrenkdje gebroeke toch insulien bieje behanjeling daovan.
Sókkergekrenkdje is 'n aandeuning die nao verloup vannen tied op väöl plaatse sjaaj in 't lichaam vanne patiënt kan veroearzake wodoor de laevesverwachting enne laeveskwaliteit dudelik aafnumme.