Alvleiskleer
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Sint-Joasters. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De alvleiskleer of pancreas is 'n gemingdje kleer mit endocrien en exocrien functie. De dubbel aafsjeijingsfunctie van dit orgaan besteit oet oetwenjige aafsjeijing t'n beheuve van de spiesvertaering en inwenjige aafsjeijing t'n beheuve van de koolhydraatstofwusseling.
't Orgaan bevindj zich retroperitoneaal in de boekholte, deils achter de maag en d'n twellefvingerigen derm. De alvleiskleer kump ouch achterlangs in kóntrak mit de linkse neer en bieneer. De alvleiskleer ligk deep nao achter versjaole in de baovebook, achter de maag en 't echelste boekvlees en veur de wèrvelkolom. Dees kleer is den ouch lestig toegenkelik veur medisch óngerzeuk.
Bie vólwasse is de alvleiskleer 12 tót 15 cm lank en waog 70 à 100 gram. De alvleiskleer besteit oet e caput (höd), 'ne corpus (lief) en 'n cauda (stert).
Embronaal óntwikkeltj de alvleiskleer zich oet ein of miè oetstulpinge van de twellefvingerigen derm. Dees vertakke zich tót e gankstèlsel mit anen ènj de celle die 't alvleissaap perducere, det dore gengskes d'n derm kan bereike. Daonaeve óntstaon in de alvleiskleer ouch klumpkes celle, die eilendjes van Langerhans, die häör produkte (hormone neudig veur de koolhydraatstofwusseling) neet loaze op 't gankstèlsel, meh rechstreeks aafgaeve aan 't blood.
De sape oet de alvleiskleer neutralisere de zoer massa die oet de maag kump.