Daene
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Daene (Daens: danskere), of allewiel de Dene, vörmen e Germaans vouk det inheims is aan Daenemarken en 'ne gemeinsjappelike Daense kómaaf, kultuur en gesjiechte deiltj. Zie kallen 't Daens es moderspraok. De inweuners vanne Faeröer en Greunlandj behuueren ouch toet 't Keuninkriek Daenemarke, wodoor ouch zie, de Faeröerders enne Greunlenjers, Daense staotsbörgers zeen.
De Daene maken in häör eige landj zoea 90% vanne bevölking oet; de res besteit veurnamelik oet klein erkandje minderheje wie de Duutsjers, die wonen in 't zuje van Jutlandj. Daense minderheje vindj me wiejer trögk in Europese lenj wie Duutsjlandj, Noorwaeg en Zwede. In Duutsjlandj zeen zie zelfs 'n erkandje minderheid, juus wie de Frieze, de Ziguinders enne Sorbe. Dao wone zoea 50.000 Daenen in Sleeswiek.
Werreldwied guuef 't zoeaget 5,6 miljoen Daene, wovan zoea 5 miljoen in Daenemarke, 1,3 miljoen inne Vereinigdje Staote, 200.000 in Canada, 140.000 in Breziel en 50.000 in Australië.
Bekandje Daene
[bewirk | brón bewèrke]- Hans Christian Andersen - sjriever
- Vitus Bering - óntdèkkingsreiziger
- Ejler Bille - sjiljer en beeldjhawwer
- Karen Blixen - sjriefster
- Niels Bohr - netuurkundige
- Henning Boilesen - politieker
- Tycho Brahe - sterrekundige
- Olafur Eliasson - beeldjhawwer
- Sven Hassel - sjriever
- Poul Henningsen - arsjitek
- Peter Høeg - sjriever
- Arne Jacobsen - arsjitek
- Egill Jacobsen - sjiljer
- Robert Jacobsen - beeldjhawwer
- Asger Jorn - sjiljer, sjriever en filosoof
- Søren Kierkegaard - filosoof
- Per Kirkeby - sjiljer, beeldjhawwer en arsjitek
- Poul Kjærholm - arsjitek
- Michael Kvium - kónstenieër
- John Kørner - sjiljer
- K. E. Løgstrup - filosoof
- Peter Wilhelm Lund - paleontoloog
- Nikolaj Coster-Waldau - aktäör
- Mads Mikkelsen - aktäör
- Viggo Mortensen - aktäör
- Brigitte Nielsen - aktries
- Niels Nielsen - Ingelsprofessor
- Tal R - sjiljer
- Anders Fogh Rasmussen - politieker
- Lars Løkke Rasmussen - politieker
- Bjarne Stroustrup - computerweitesjapper
- Thomas Sørensen - foebbeler
- Villy Sørensen - sjriever en filosoof
- Bertel Thorvaldsen - beeldjhawwer
- Kurt Trampedach - sjiljer en beeldjhawwer
- Lars Ulrich - drummer
- Margrethe Vestager - politica
- Hans J. Wegner - arsjitek