1660
1660 (MDCLX) waor e sjrikkeljaor wat begós op 'nen donderdag op de Gregoriaanse kalender en e sjrikkeljaor wat begós op 'ne zoondag op de Juliaanse kalender.
Gebäörtenisse
[bewirk | brón bewèrke]- jannewarie
- 1 - De commandant van 't Ingels leger in Sjotlandj, generaal George Monck, trèk d'n Tweed euver mitte meining de mach euver te nummen in Lónje.
- april
- 4 - Turenne wuuertj es derdje maarsjalk inne Franse gesjiechte verheve toet maarsjalk-generaal van Frankriek.
- mei
- 2 - 't Ingels rómpparlement stuurtj de zwaoger van generaal Monk, Thomas Clarges, nao Hóllandj veur Karel II oet te nuueje nao Lónje te kómmen enne regering te aanvaarde.
- 29 - Intoch van Karel II in Lónje. Doren opstandj van generaal Monck is 't bewindj van Richard Cromwell ómgesmete.
- juni
- 9 - Lodewijk XIV van Frankriek troetj mit Maria Theresia van Spanje t'r bezeigeling vanne Vraej vanne Pyreneeë.
- 17 - Twieënhalve waek nao d'n intoch van ziene broor in Lónje hèltj prinses-douarrière Maria mit ziene neugejäörige zoon de prins van Oranje 'nen intoch in Amsterdam.
- september
- 17 - 't Veurluipig Ingels parlement nump 'n nuuj sjeepvaartwèt aan, die aeve naodeilig veur Hóllandj en Zieëlandj is es de Akte van Navigatie van Cromwell.
- oktoeaber
- 4 - De stad Amsterdam köp 't eilandj Urk van Johan van de Werve mitte meining e vuurbaak te boewe veure VOC-sjeper.
- november
- 28 - Oprichting vanne Royal Society.
- dieëtsember
- 1 - De Staote van Hóllandj stèlle de commissie aan t'r educatie van prins Wullem III van Oranje-Nassau, "'t kindj van staot". Ze besteitj oet Lodewijk van Nassau-Beverweerd, Cornelis de Graeff, Johan de Witt, Nanning van Foreest , Kornelis van Beveren en Wigbolt van der Does. Raodspensjenaer Johan de Witt kump ummer mieër ónger drök de opvolging van Wullem III weer meugelik te make, ónger anger ouch vanne kantj van dem zienen ome Karel II van Ingelandj.
- zónger datum
- Robert Boyle stèltj zien wèt op worin hae 't verbandj lègk tössen 't volume enne drök van e gaas.
- Bie de veenaafgravingen oppe grens van Frieslandj, Greuninge en Drenthe óntsteitj 't dörp Bakkeveen.
- De lutherse dominee Johan Picardt publiceertj 'n gesjiedenis van Drenthe óngeren titel Antiquiteiten of Annales Drenthiae. Dao-in väöl ruumdje veur reuze, duvels en witte wyven.
Gebaore
[bewirk | brón bewèrke]- mieërt
- 28 - George I, keuning van Groeat-Brittannië en Ierlandj.
- 28 - Arnold Houbraken, Nederlandjse kónssjiljer en sjriever (gestórven in 1719)
- april
- 6 - Johann Kuhnau, Duutsje componis, organis en klavecinis (gestórven in 1722).
- mei
- 2 - Alessandro Scarlatti, Italiaanse componis (gestórven in 1725).
- 29 - Sarah Churchill, Hertogin van Marlborough.
- exacte datum ónbekèndj
- André Campra, Frans componis en sous-maître vanme Chapelle royale (gestórven in 1744).
- Johann Joseph Fux, Oeastenriekse componis, meziektheoreticus en meziekpedagoog (gestórven in 1741).
- Johan Schenck, Nederlandjse/Duutsje componis (gestórven róndj 1712).
Gesjtórve
[bewirk | brón bewèrke]
- jannewarie
- 16 - Peter Wtewael (63), Nederlandsje kónssjiljer.
- fibberwarie
- 2 - Govert Flinck, Nederlandjse kónssjiljer.
- 13 - Karel X Gustaaf van Zwede (37), keuning van Zwede.
- juni
- 10 - Étienne de Flacourt (53), Fransje weitesjapper en goevernäör van Madagaskar.
- september
- 12 - Jacob Cats, Nederlandjsen dichter, juris en politicus (raodspensjenaer).
- dieëtsember
- 24 - Maria Henriëtte Stuart (29), gemalin van stadhajer Wullem II van Oranje.
Literatuur
[bewirk | brón bewèrke]- Molière sjrief Sganarelle ou le Cocu imaginaire.
Beeldende Kuns
[bewirk | brón bewèrke]-
Aelbert Cuyp: Gezicht op Dordrecht (róndj 1660) Albert Cuyp. -
Hemelvaart van Maria (róndj 1660) Mateo Cerezo, Museo del Prado. -
Het Melkmeisje (róndj 1660) Johannes Vermeer, Rieksmuseum.
Boewkuns
[bewirk | brón bewèrke]-
Judge Corwin House Salem MA, USA (róndj 1660).
