Gezèkde (oetdrökking)
(Doorverweze van Zèkswies)
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'n Gezèkde ies 'n oetgesjproke gedachte of 'n gebrukelike oetdrökking. 't Ies sóms 'n meneer van kalle.
'n Gezèkde kèn ouch 'n korte sjpreuk of 'n liènsjpreuk zin.
Ziet in 'n kort, pittig gezèkde 'n laeveswiesheid of 'ne moraal verweve, dan höbbe v'r mèt 'n aforisme te make.
De terme gezèkde en sjpraekwoord weure dèks doorein gebruuk, zónder dat 'r 'n versjil weurt bedoeld. D'r ies aevel waal versjil: 'n gezèkde kènt me vervoge, e sjpraekwoord neet. Bieveurbeeld iech bin in de boane, doe bies in de boane, etc. Meh me kènt bv. e kind kèn de wesj doon (sjpraekwoord) neet umzètte in kinger kènne de wesj doon.
Gezèkdes
[bewirk | brón bewèrke]- van al en nog get (van allerlei soort)
- in de boane zin (zich vergisse)
- get sjpiets kriege (resultaat höbbe)
- behei make (drökte make)
- beheitskrièmer (dröktemeker)
- druèg sjliepe (ete zónder drinke)
- tèlle wie 'ne meikever (sekuur zin)
- allè, anem (gebeje um te beginne)
- emes ein oetdruège (emes houwe)
- ze doorgelaote kriege ('n pak sjlaag kriege)
- ze gepiezeld kriege ('n pak sjlaag kriege)
- (boeregeluid)(a)peneutsje (um 'ne boer te verdoezele)
- Limburgs kerteerke