Waergank

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Gelaens. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

De ringwalbörch van Leiden mèt 'ne waergank op sjpaarbaoge

'ne Euverdèkte waergank zoa-es bie de sjtadsmoer van Worms aan de sjtadsziej.

'ne Waergank is 'ne waal of neet euverdèkte gank of ómloup dae baove aan de bènnekantj van 'n middeleëuwse vestingmoer of 'n verdedigbaar boewwerk is aangebrach. 't Is de ruumde wo de verdedigers, meistal euver de ganse lèngde van de moer kènne loupe en vechte óm 'ne viejandige aanval van de veldjkantj op de vesting of 't boewwerk te kenne aafsjlaon.

De waergank wirt beveiligd door 'n bróswaering die meistal is opgeboewd oet kantele en sjeetgate. Bie 'n aan de veldjkantj oetkragende waergank mèt bróswaering wirt dae dèks van 'ne werpgank mèt werpgate veurzeen óm bie besjtörming van de moer of de toegankspaort de viejand van baove mèt sjtein te kenne bekogele of mèt paek te euvergete. De gank achter de kantele langs rös meistal op sjpaarbaoge.

D'r zint tweë oetveuringe veur 'ne waergank; de sjteine verzie, dae machicoulis wirt geneump, en de houte verzie bekènd es de hórdies. Dees lètste oetveuring waas meistal 'n tiedelike oetveuring die in sjpannende tieje euver de waergank heen woort geboewd en zoadanig waas oetgeveurd dat me zoawaal achter es veur de kantele koosj loupe.

De boewwerke die vreuger woorte veurzeen van 'n waergank ware meistal moertaores, börch- en sjtadspaorte en donjons.