Twiede Prager Oetvinstering
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Twiede Praoger Oetvinstering (op 't Tsjechisch: Druhá pražská defenestrace, Duits: Zweiter Prager Fenstersturz) waor 'n oetvinstering (ouch wel defenestratie) en 'n belaankrieke gebäörtenis in Praag op 23 mei 1618, die gezeen kin weure es de aonleiing vaan d'n Daartegjaorege Oorlog. Bij dees gebäörtenis woorte kathelieke bestuurslui oet 't raom gegoejt door protestantse adel.
Aonleiing
[bewirk | brón bewèrke]
Groete deile vaan de Boheme waore protestant gewore. Keizer Rudolf II (regeerde vaan 1576 bis 1612) had de protestante de vrijheid vaan religieus expressie gegeve in 1609. In 1617 oonder 't bewind vaan d'n opvolger vaan Rudolf, Matthias (regeerde vaan 1612 bis 1619), lete kathelieke ambtenere de bouw vaan protestantse kèrke stèl lègke. De protestante zaoge dit es 'n sjenning vaan 't rech dat Rudolf ze gegeve had. Wie d'r 'ne nuie keizer moot weure oetgezeuk, ouch in 1617, koume de protestante in opstand tege de kathelieke Ferdinand II.
De protestantse graof Thurn waor door bisjop Klesl, 'ne belaankrieken adviseur vaan de keizer, mèt 'ne breef vaan zien pos es kastelein (of rintmeister) benome. De graof zeumerde get protestantse adel bie-ein en same bestörmde ze de Prager Börch boe de regente zouwe vergadere. D'r waore meh veer regente en hun secretarisse present. Twie regente zagte tot ze d'r niks mèt te make hadde en ze mooste de kamer oet. De twie andere gaove touw tot zie de breef hadde gesjreve. Graof Thurn ziene vervaanger es kastelein, katholiek Jarolslaw Martinitz, waor ouch dao. Me dach iers tot ze de regente zouwe arrèstere meh alle regente en hun secretarisse woorte oet 't raom vaan de derde etaasj gegoejd.
Allemaol overleefde zie de val vaan umtrint 21 meter. De kathelieke ambtenere vaan de keizer zagte tot ze 't hadde euverleef vaanwege de genade vaan de ingele die veur de kathelieke zaak zien. De protestante zagte tot ze 't euverleef hadde vaanwege de peerdestroont boe-in ze terech kaome.