Tungelder

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Tungelders. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Tungelder (Hollendjs: Tungelroy) is 'n in oorsprong agrarisch kerkdörrep, inne gemeindje Wieërt. 't Ligktj ca. 5 km zuidelek van de stad. Tungelder is bekindj veur de, in 1892 geopendje ieëste Coöperatieve Boterfabriek. In daen tiêd woorter al in 't dialekt gesjreve, getuge 't vantj veur deez gelegenheid oetgebrachdje "Tungelders Volksleed". Hiejónger 't twieëdje couplet:

Kintj gè 't dörrep woea zoeavöl luuj

Van wiêd en kortbiej,

Gekome zeen veur centrifu

En botermakeriej.

Zie wore welkom deze hieëre,

Begrepe hiej heur taak

En ginge 't weer aan anger lieëre,

Tot veurdeil en gemaak.

De centrifu tralalala (bis,

De centrifu det ès de zaak!

Literatuur

Dao weurtj in Tungelder neet allein plat gekaldj, mer gelökkig ouch nog gesjreve en gelaeze. In 1943 begost student/óngerduiker George F. Kooijman oet Haarlem, hiej baeter bekindj als Hallefers Nor, aan `t verzamele van alle, tot inne jaore vieftig gangbare, Tungelderse weurd en oetdrökkinge. In 1985 woort zien 500-pagina dikke Thematisch Woordenboek van het Tungelroys, mèt veurbieëldjzinne en illustraties, biej Rodopi in Amsterdam oetgegaeve. In 1992 versjeen vanne zellefdje auteur 't beukske Herstjes inne Pan (plezerige en anger herinjerìnge aan ziene óngerduiktiêd in Tungelder. Vanaaf 1946 woorte tieëntalle van zien gedichte en verhäölkes in 't tieêdsjrift "Veldeke" gepubliceerdj.

Oúch in 1992, kwaam Coen Beelen met zien familie-kroniek van ca. 200 blaadzieje, getiteldj "Wij...die mensen van toen". En twieë jaor later vollegdje "Tösse Wel en Pelmersheij", 250 pagina's dórrepsgesjiedenis, door weer eine "jóng" oet Tungelder, Silv Joosten.

In 2008 sjreef Coen Beelen 'ne bundel euver Tungelroy: "Op z'n Boôrefluitjes".