Elektrische sjtroum: Versjèl tösje versies
K r2.7.3) (Robot: d'rbie: mr:विद्युत धारा |
K Bot: Migrating 86 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q11651 (translate me) |
||
| Tekslien 33: | Tekslien 33: | ||
[[Categorie:Energie]] |
[[Categorie:Energie]] |
||
[[Categorie:elektriciteit]] |
[[Categorie:elektriciteit]] |
||
[[af:Elektriese stroom]] |
|||
[[an:Corrient electrica]] |
|||
[[ar:تيار كهربائي]] |
|||
[[az:Elektrik cərəyanı]] |
|||
[[be:Электрычны ток]] |
|||
[[be-x-old:Электрычны ток]] |
|||
[[bg:Електрически ток]] |
|||
[[bn:তড়িৎ প্রবাহ]] |
|||
[[bs:Električna struja]] |
|||
[[ca:Corrent elèctric]] |
|||
[[cs:Elektrický proud]] |
|||
[[cy:Cerrynt trydanol]] |
|||
[[da:Elektrisk strøm]] |
|||
[[de:Elektrischer Strom]] |
|||
[[el:Ηλεκτρικό ρεύμα]] |
|||
[[en:Electric current]] |
|||
[[eo:Elektra kurento]] |
|||
[[es:Corriente eléctrica]] |
|||
[[et:Elektrivool]] |
|||
[[fa:جریان الکتریکی]] |
|||
[[fi:Sähkövirta]] |
|||
[[fr:Courant électrique]] |
|||
[[gl:Corrente eléctrica]] |
|||
[[he:זרם חשמלי]] |
|||
[[hi:विद्युत धारा]] |
|||
[[hr:Električna struja]] |
|||
[[ht:Kouran elektrik]] |
|||
[[hu:Elektromos áram]] |
|||
[[ia:Currente electric]] |
|||
[[id:Arus listrik]] |
|||
[[io:Korento]] |
|||
[[is:Rafstraumur]] |
|||
[[it:Corrente elettrica]] |
|||
[[ja:電流]] |
|||
[[kk:Электр тогы]] |
|||
[[kn:ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹ]] |
|||
[[ko:전류]] |
|||
[[ku:Sirêma elektrîkê]] |
|||
[[la:Fluxus oneris electrici]] |
|||
[[lb:Stroumstäerkt]] |
|||
[[lt:Elektros srovė]] |
|||
[[lv:Elektriskā strāva]] |
|||
[[mk:Електрична струја]] |
|||
[[ml:വൈദ്യുതധാര]] |
|||
[[mr:विद्युत धारा]] |
|||
[[ms:Arus elektrik]] |
|||
[[my:လျှပ်စီး]] |
|||
[[ne:विद्युत धारा]] |
|||
[[nl:Elektrische stroom]] |
|||
[[nn:Elektrisk straum]] |
|||
[[no:Elektrisk strøm]] |
|||
[[oc:Corrent electric]] |
|||
[[pa:ਚਲੰਤ ਬਿਜਲੀ]] |
|||
[[pl:Prąd elektryczny]] |
|||
[[pms:Corent elétrica]] |
|||
[[pnb:کرنٹ]] |
|||
[[pt:Corrente elétrica]] |
|||
[[ro:Curent electric]] |
|||
[[ru:Электрический ток]] |
|||
[[scn:Currenti elettrica]] |
|||
[[sco:Current]] |
|||
[[sh:Električna struja]] |
|||
[[simple:Electric current]] |
|||
[[sk:Elektrický prúd (pohyb častíc)]] |
|||
[[sl:Električni tok]] |
|||
[[sn:Rufuvha (magetsi)]] |
|||
[[sq:Rryma elektrike]] |
|||
[[sr:Електрична струја]] |
|||
[[sv:Elektrisk ström]] |
|||
[[szl:Sztrům]] |
|||
[[ta:மின்னோட்டம்]] |
|||
[[te:ఎలెక్ట్రిక్ కరెంట్]] |
|||
[[th:กระแสไฟฟ้า]] |
|||
[[tl:Daloy ng kuryente]] |
|||
[[tr:Elektrik akımı]] |
|||
[[tt:Электр тогы]] |
|||
[[ug:.توك (توك ئېقىمى)]] |
|||
[[uk:Електричний струм]] |
|||
[[ur:برقی رو]] |
|||
[[vec:Corente ełetrega]] |
|||
[[vi:Dòng điện]] |
|||
[[war:Kuryente elektrisidad]] |
|||
[[wo:Dawaanu mbëj]] |
|||
[[yo:Ìwọ́ ìtanná]] |
|||
[[zh:电流]] |
|||
[[zh-yue:電流]] |
|||
Versie op 8 mrt 2013 23:59
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Oeals. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Elektrische sjtroum is 't verplaatse van lajingdragers (elektrone of gate of ione) door eine geleider of eine halfgeleider onger invloed van ein potentiaalversjil.
Tradisioneel weurdj elektrische sjtroum oetgedröktj es de verplaatsing van'ne positieve lajing. Noe 't bekindj is det elektrische sjtroum doorgaons weurdj veroorzaaktj door elektrone die zich in taegegesjteldje richting verplaatse, haetj men 't elektron per definitie ein negatieve lajing toegekindj. De aaj definitie van sjtroumrichting blieftj daorom van krach.
Elektrische sjtroum weurtj meistel weergegaeve mit de letter I (van intensiteit) en kan waere besjreve es verplaatsing van elektrische lajing per tiedseenheid.
- mit dao in:
- I elektrische sjtroum in ampère (A)
- Q elektrische lajing in coulomb (C)
- t tied in seconde (s)
De sjterkdje van elektrische sjtroum weurtj gemaete in ampère (symbool: A), en weurtj informeel ouch waal ampèrage genumpdj nao analogie van voltage veur de elektrische sjpanning.
Eine elektrische sjtroum ongervindj weersjtandj. Dit is neet 't geval in supergeleiders wo gein sjpanning beneudigdj is of ontsjtuitj.
In de volksmondj weurtj döks euver sjtroum gesjpraoke wo sjpanning weurtj bedoeldj, mit name in oetdrökkinge es: "d'r sjtuitj sjtroum op". 't waord is ouch eine metafoor veur de elektriciteitsveurziening.
Maete van sjtroum
Veur 't maete van sjtroum deentj eine ampèremeter. Deze weurtj in serie mit 't te maete circuit gesjakeldj. Om 't te maete circuit neet teväöl te beïnvloede, mot 't instrument zo weinig meugelik sjpanningsverlees veroorzake.
Ein anger methode van sjtroummaeting gebeurtj mit ein zgn. sjtroumtang of ampèretang. Dit is ein maetinstrument veur wisselsjtroum, oetgeveurdj es ein tang die om eine sjtroumveurendje geleider weurtj geklemdj. In de tang weurdj door 't rondjom de geleider ontsjtange magnetisch veld eine sjtroum geïnduceerdj dae ein maot is veur de sjtroum dae door de omklemdje geleider vloeitj. In feite is ein ampèretang eine transformator in ein sjpeciaal vorm, wobiej de te omklemme geleider de primaire en de tang de secundaire wikkeling vormptj.