Nól
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Nól (0) is zowaal e getaal es e ciefer. 't Getaal nól guuef aan det 't aantaal, d'n inhaad of de gruuedje nieks of laeg is; wen me gein appele haet, den haet me nól appele. 't Getaal of ciefer nól wuuertj gebroek in positioneel taalstèlsele, wobie de peziesje van e ciefer zien waerd beduudj, mit opvolgendje peziesje die 'n hoger waerd höbbe.
In 't meis-veurkómmendje systeem vanne jaortèlling, aangenómmen inne zèsdjen ieëf, guuef 't gei jaor 0. 't Jaor det völg op 1 v. Chr. is 't jaor 1.
Ieëre waas 't begrip nól esouch 't ciefer nag neet bekèndj. Dit is pas innen achsten ieëf óntwikkeldj in India en via de Arabieren oetènjelik in Europa terechgekómme.
Veur 't ciefer 0 enne litter O te óngersjeie wuuertj in 't ciefer sómtieds 'ne puntj of d'rdoorhaer 'ne sjune streep gezatj. Dit koom veural väöl veur op computers innen tied van MS-DOS. De variantj mitte streep liek oppe litter Ø, meh de streep kump neet boete de rónje vorm.
Mattematiek
[bewirk | brón bewèrke]De volgendje regele zeen inkel basisregele waat betruf 't getaal nól. Dees regele gelje veur ènnig anger kómpleks getaal x, behauve wen get anges daobie steit gesjreve:
- Optèlle: x + 0 = x en 0 + x = x;
- Aaftrèkke: x - 0 = x en 0 - x = -x;
- Vermeinigvöljige: x × 0 = 0 en 0 × x = 0;
- Deile: 0 ÷ x = 0 (veur waerd van x die neet geliek zeen aan 0), x ÷ 0 = ónmeugelik (deile door nól is raekenkóndig gezeen neet zinvol);
- Exponentieel (machsverhöffe): x0 = 1, behauve wen x = 0, went det wirk wie deile door nól; wen x positief is guldj 0x = 0.