Meridiaon
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'n Meridiaon is in de eerdweitesjappe 'n dinkbeeldeg lijn euver 't eerdsoppervlaak vaan pool bis pool, die contra d'n eveneer ingeit. Dees lijn verbint alle pönte mèt 'ne bepaolde lengdegraod. Daomèt vörmp dees lijn 'n haaf vaan 'n groetcirkel.
Meining
[bewirk | brón bewèrke]
'n Meridiaon verbint alle pönte boe de Zon tegeliekertied op häör hoegsde pönt steit. Roond d'n eveneer is d'n Eerd verdeild in 360 graode, die vaanaof 'n rifferentielijn (of nulmeridiaon) weure oetgemete en aongestèld weure in graode (vaan 0 bis 180) oesterlengde, respectievelek westerlengde. In 't verleie is ouch wel 'n inkelzijeg tèlling gehanteerd - van 0 bis 360. Same mèt de positie in graode tegeneuver d'n eveneer (de breiddegraod) en meugelekerwieze de hoegte kèn eder plaots op eerd einduieg weure aongegeve. Sinds d'n 20e iew make dees coördinaote meistes deil oet vaan e groeter gehiel aon standeerde en rifferentieparameters, wat me gans en al e geodetisch coördinatesysteem nömp.
De 360° vaan d'n umtrèk vaan de planeet kèn verdeild weure in 24 zones vaan 15° eders, die door de dreiing vaan d'n Eerd euverienkomme mèt kier ein aor tiedsversjil. Umgedrejd meint ein aor geappercipieerd tiedsversjil dus ei lengdeversjil vaan 15 graode. De oonderling rillatie vaan dees twie groethede späölde bis in de 19e iew 'nen hoofrol bij oonder mie navigatie: mèt ummertouw persieze vasstèllinge vaan tiedsversjille kos de geografische lengde weure bepaold.
Daonao goof 't ne nuie rol veur de meridiaon: dee vaan "rifferentiepönt in d'n tied". 't Nulmeridiaon woort veurtaon geriffereerd aon d'n tied in Greenwich Mean Time.