Naar inhoud springen

Lies vaan hiere en prinse vaan Monaco

Van Wikipedia

De stadsstaot Monaco is 'n monarchie mèt 'ne prins aon 't hoof. Dit is al zoe sinds 1612; daoveur waor 't 'n hierlekheid. Sinds mier es 700 jaor weurt 't stäötsje bestuur door 't hoes Grimaldi, 'n tak vaan de Welfe. Tösse door heet 't e paar oonderbrekinge gegeve mèt rippublikeins bewind of annexatie door 'nen aandere staot.

Name
(Birth–Death) 		Portrèt Begin regering Ind regering Opmerkinge
Francesco Grimaldi
(?–1309) 		8 jannewarie 1297 10 aprèl 1301
  • Francesco Grimaldi waor de veurmaan vaan 'n grop Genuees Welfe die de Rots vaan Monaco pakde.
  • Ziene neef Reinier waor d'n ierste Grimildi dee euver Monaco heersde.
Reinier I, hier vaan Cagnes
(1267–1314)
Oonder Genuees-Ghibellijnse controle vaan 10 aprèl 1301 tot 12 september 1331.
Hiere vaan Monaco
Sjarel I
(?–1357) 		12 september 1331 augustus 1357
  • Zoon vaan Reinier I, heer pakde de Rots vaan de Genueze trök.
  • Pakde Menton (1346) en Roquebrune (1355).
  • Nao 29 juni 1352 condominium mèt
    • Anton (†1358), joonkste broor vaan Reinier I
    • Reinier II (1350–1407), zoon vaan Sjarel I
    • Gabriel, aandere zoon vaan Sjarel I
Reinier II
(1350–1407) 		29 juni 1352 15 augustus 1357
  • Zoon vaan Reinier I
  • Al sinds 29 juni 1352 mèt aon de mach
  • Gaof Monaco euver aon de Genuese legers veur 20.000 gölde meh heel Menton en Roquebrune.
Oonder Genuees-Ghibellijns bewind vaan 15 augustus 1357 tot jannewarie 1395
Lowie
(?–1402) 		jannewarie 1395 19 december 1395
  • Zoon vaan Sjarel I
  • Heersde same mèt Jan I
Jan I
(1382–1454)
  • Zoon vaan Reinier II
  • Heersde same mèt Lowie
Oonder Genuees bewind vaan 19 december 1395 tot 11 mei 1397
Lowie
(?–1402) 		11 mei 1397 5 november 1402  
Oonder Genuees bewind vaan 5 november 1402 tot 5 juni 1419
Jan I
(1382–1454) 		5 juni 1419 8 mei 1454
  • Jan, Ambroos en Anton, zäöns vaan Reinier II, pakde Monaco vaan Genoa trök en bestuurden 't same tot 1427. Nao Anton zienen doed koch Jan zien breurs oet in ruil veur Menton en Roquebrune.
  • Monaco woort bezat door 't Hertogdom Milaan oonder gouverneursjap vaan de Genuees Biagio Assereto vaan 3 oktober tot november 1436.
  • Op 20 november 1441, verkraog Jan 't leiersjap euver Monaco.
Ambroos
(?–1433) 		1427
Anton
(?–1427)
Catalan
(?–1457) 		8 mei 1454 juli 1457  
Claudine
(ca. 1451–1515) 		juli 1457 16 miert 1458
  • Oonder regentsjap vaan häör bomma vaan vaajerskant Pomellina Fregoso.
  • Traoj aof veur häöre neef Lambert, dee ze in 1465 trojde.
Lambert
(ca. 1420–1494) 		16 miert 1458 miert 1494  
Jan II
(1468–1505) 		miert 1494 11 oktober 1505
  • Zoon vaan Lambert en Claudine.
  • Vermaord door zie broor Lucien.
Lucien
(1487–1523) 		11 oktober 1505 22 augustus 1523
  • Zoon vaan Lambert en Claudine.
  • Vermaordde zie broor, Jan II.
  • Vermaord door zie neefke, Bartholomeus Doria vaan Dolceacqua.
Honoré I
(1522–1581) 		22 augustus 1523 7 oktober 1581
Sjarel II
(1555–1589) 		7 October 1581 17 May 1589
  • Zoon vaan Honoré I.
Hercules
(1562–1604) 		17 mei 1589 29 november 1604
  • Aandere zoon vaan Honoré I.
  • Vermaord
Honoré II
(1597–1662) 		29 november 1604 10 jannewarie 1662
  • Zoon vaan Hercules.
  • Tot 1616 oonder regentsjap vaan prins Francis Landi vaan Valdetare.
  • Honoré II waor d'n ierste Monegaskischen hierser dee ziech, vaanaof 1612, prins neumde, 'nen titel dee de Grimaldi's um hun bezittinge in Italië al mochte drage. Erkinning es zelfstendeg prinsdom kaom in 1633 vaan Spaanje en in 1641 vaan Fraankriek.
Prinse (soverein-voorste) vaan Monaco
Lowie I
(1642–1701) 		10 jannewarie 1662 2 jannewarie 1701
  • Kleinzoon vaan Honoré II.
Anton I
(1661–1731) 		2 jannewarie 1701 20 fibberwarie 1731
  • Zoon vaan Lowie I
Louise Hippolyte
(1697–1731) 		21 fibberwarie 1731 29 december 1731
  • Dochter vaan Anton I
  • Oonder regentsjap vaan häöre maan, Zjaak I
Zjaak I
(1689–1751) 		29 december 1731 7 november 1733
  • Maan vaan Louise Hippolyte.
  • Regent veur zien vrouw sinds 21 fibberwarie 1731.
  • Verleet 't land op 20 mei 1732, ziene zwaoger, Anton Grimaldi, es regent achterlaotend.
  • Traoj aof op 7 november 1733.
Honoré III
(1720–1795) 		7 november 1733 19 jannewarie 1793
  • Zoon vaan Zjaak I en Louise Hippolyte
  • Tot 28 november 1784 oonder regensjap vaan ziene noonk, Anton Grimaldi.
Franse bezètting 19 jannewarie 1793 – 17 mei 1814
Nationaol Conventie 19 jannewarie 1793 24 fibberwarie 1793 President: Joseph Barriera
Geannexeerd door Fraankriek 24 fibberwarie 1793 17 mei 1814 Bestuurd door:
Geallieerde bezètting 17 mei – 17 juni 1814
Honoré IV
(1758–1819) 		30 mei 1814 16 fibberwarie 1819
Honoré V
(1778–1841) 		16 fibberwarie 1819 2 oktober 1841
  • Zoon vaan Honoré IV.
  • Regent veur ziene pa sinds 3 miert 1815.
Florestan I
(1785–1856) 		2 oktober 1841 20 juni 1856
  • Zoon vaan Honoré IV.
Sjarel III
(1818–1889) 		20 juni 1856 10 september 1889
  • Zoon vaan Florestan I.
Albert I
(1848–1922) 		10 september 1889 26 juni 1922
  • Zoon vaan Sjarel III.
Louis II
(1870–1949) 		26 juni 1922 9 mei 1949
  • Zoon vaan Albert I
Reinier III
(1923–2005) 		9 mei 1949 6 aprèl 2005
  • Kleinzoon vaan Lowie II
  • Sinds 31 miert 2005 oonder regentsjap vaan ziene zoon Albert.
Albert II
(1958–) 		6 aprèl 2005 –
  • Zoon vaan Reinier III
  • Regent veur ziene pa sinds 31 miert 2005.

Bron

[bewirk | brón bewèrke]

Dees lies is euvergenome vaan 't corresponderend Ingelstaoleg artikel, en wel in dees versie.

Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Lies_vaan_hiere_en_prinse_vaan_Monaco&oldid=471051"