Draf
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
D'n draf is 'ne gaank vaan veerveujetege bieste. 't Is 'nen diagonaolen twietakgaank, wat wèlt zègke tot 't bies zien veer bein of pu in twie fases gebruuk en wel in kruisgewijs pare, dat wèlt zègke iers linkerveurbein en rechterachterbein tegeliek en daan rechterveurbein en linkerachterbein (of aandersum). Zoogdiere die d'n draf natuurlek aofgeit, wie oonevehovege, evehovege en roufdiere, neump me dravers; veervoters evels die ziech lateraol bewege, wie olifante en kemelechtege, weure tèlgengers geneump. Dravende veervoters kinne neve d'n draf en de stap in 't gemein ouch 'ne galop aon. Sommege dravers kinne daoneve ouch in tèlgaank loupe; dit is beveurbeeld 'n eigesjap vaan diverse peerdsrasse.
Types draf
[bewirk | brón bewèrke]Ruters deile d'n draf in veer types in; allewel tot dit gedach is vaanoet 't rije op peerd (in 't bezunder de dressuur), kin me 't ouch nao aander bieste oetbreie.
De laankzaamste is de verzaomelden draf. 't Kump hei naodrökkelek neet trop aon tot 't paard minder snel löp, meh tot 't zien passe inger maak. De ruter deit dat door mie op de achterhaand te goon zitte en de kop hoeg te hawwe. Zoe luf 't peerd zien bein hoeger op en zèt 't ze neet wied nao veure neer.
Natuurleker en gemekeleker te bereike is d'n arbeidsdraf. Good belierde peerd loupe weg in arbeidsdraf es me ze aondraaf (zuug oonder). Heibij maak 't paard nog vrij besjeie, oontspanne stappe, zoonder tot de ruter 't naodrökkelek vaan veure aofremp wie bij de verzaomelden draf gebäört.
Nog get snelder geit de middedraf. In deze gaank maak 't peerd nog ummer gelieke passe, meh verruimp ze wel. Me deit dit door 't geve vaan beinhölp en door get mie ruimte aon de veurhaand te geve.
In d'n oetgestrekden draf kump 't trop aon tot 't peerd zien passe zoe groet meugelek maak. Me moot heiveur de veurhand maximaol verruime, aanders veult ziech 't peerd beperk in zien passe. De veurbein vörme twie rechte lijne. 't Vereis gooj rijkunste um e peerd in deze veurwaartse gaank neet in galop te doen aonspringe.
Rijhölpe
[bewirk | brón bewèrke]Es me vaanoet de stap e peerd wèlt doen drave, 'n handeling die me aondrave neump, moot me 'n beinhölp geve: mèt de kuite de flaanke vaan 't peerd aonduie. Wienie nujeg maag me 't bies trampe of op de vot tikke mèt 'ne smik; dit weurt evels neet nujeg geach bij gevorderde ruters en de smik is in de hoeger dressuurklasse neet touwgestande. Bij laankzaam ingestèlde peerd moot me soms d'n draf oonderhawwe: dreig 't peerd in de stap te valle, daan moot de beinhölp weure vernuid.
Beginnende en haafgevorderde ruters zalle in d'n draf miestal liechrije: umstebeurt opstoon in de beugele en zitte in 't zaol. In 'ne bak is me verpliech op 't boetebein vaan 't peerd te rije: wienie 't peerd zie boeteveurbein nao veure deit ('ne ruter kin dit zien aon de sjouwer), moot me opstoon, um bij 't volgend bein weer te goon zitte. Liechrije heet es veurdeil tot me es ruter neet door de beweginge vaan 't peerd weurt opgegoejd. Belierde peerd begriepe bij liechrije ouch tot de ruter wèlt blieve drave; dit maak 't dus gemekeleker um neet oonbedoeld nao de stap of de galop te goon. 't Gief diverse variante op 't liechrije, wie Canadees liechrije, boebij me 'nen extra kier doorzit. Dit dient veur 't verbetere vaan 't evewiechsgeveul, meh kin ouch e middel zien um e peerd get aof te remme.
't Tegedeil vaan liechrije is doorzitte. Heibij moot de ruter in d'n draf in 't zaol blieve zitte. Umtot peerd soms hoeg opgoeje in deze gaank, is dit neet gemekelek en vereis 't gooj oefening (zitlèsse). Daobij kin doorzitte ouch beteikene tot 'ne ruter nao de stap of zjus nao de galop wèlt; 't is dus zaak um 't bies bij 't doorzitte neet oongemerk aof te remme of veurwaarts te stèlle. Doorzitte is in de hoeger dressuurklasse verpliech.