Kesjteël Geulzicht
- Dit artikel is gesjreve in 't Gelaens. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Houtems, es te dit dialek sjpriks.
Kesjteël Geulzicht is 'n kesjteël gelaege op de Barakkeberg in 't gehuch Geulem bie Berg dat taengewoordig deil oetmaak van de Nederlands Limburgse gemeinte Valkeberg.
Besjrieving van 't kesjteël
[bewirk | brón bewèrke]Kesjteël Geulzicht is geboewd aan 't begin van de 20e eëuw en is hiemit ein van de lètste van de generatie kesjteële die door de völe rieke industriële en de "nouveau riche" op 't eindj van de 19e eëuw in Nederland woorte geboewd. 't Óntwerp is van de Mesjtreechse architect Henri Reek. 't Okerkleurig kesjteël is gans in mergel opgetrokke en haet 'n villa-achtige, romantische oetsjtraling in Engelsje neosjtiel. 't Is riekelik veurzeen van trapgevelkes en balustrades en haet drie taores, wobie de groatste deit dènke aan 'ne middeleëuwse donjon. 't Kesjteël is toegankelik via 'n toegangspaort en oprielaan. In de naobieheid ligke 'n koetsjhoes en 'n koetsjiersweuning, allebei oetgeveurd in dezelfde sjtiel es 't kesjteël.
't Interieur is oetgeveurd in Engelsje landjsjapssjtiel mèt völ houtsjniewerk, wanje mèt houte lambrisering en laere meubilair. D'r is 'ne groate monumentale aope haard bekleid mèt geglazuurde tegelkes en 'n sjouw mèt hout bekleid. In de óntvangshal zint plefónjsjilderinge van de handj van Adrianus Hartigh van Biebelse taferele en mythologische figure. Ein van de vertrèkke wirt gevörmp door de veurmalige bibliotheek wo-in 'ne bokekas mèt houtsjniewerk, wènj mèt houte lambrisering en 'n haardpartie die ouch weer bekleid is mèt geglazuurde tegelkes en 'n ómliesting. De aetzaal haet 'ne plefónj mèt decoratief sjtöcwerk en haet 'ne haard mèt ómliesting in wit marmer en dae rös op veer marmere zuultjes. Wiejer zint d'r veer kamers die besjikke euver 'n in de gróndj verzónke Romeins bad.
Óngergróndjs bevènje zich mergelgrotte die zint verbónje mèt 't kesjteël. In dees grotte zint ouch door Hartigh plefónjsjilderinge aangebrach .
Gesjedenis en eigenaere
[bewirk | brón bewèrke]'t Kesjteël is geboewd in opdrach van Pieter Carel Zuyderhoudt oet Nijmege, mede-eigenaer van 'n kaole- en brandjsjtoffemaatsjappie. Via zien echgenote Fanny van Enthoven waas hae ouch eigenaer van 't Kasteel Hofwijck in Voorburg. 't Echpaar koch ouch later de nabiegelaege Geulemermeule. Zuyderhoudt euverleej in 1925, zien vrouw bleef tot 1936 in 't kesjteël wone. Zie verkoch 't kesjteël en de meule toen ze in financieel probleme geraakde.
Nuje eigenaer woort Caspar Jozef Weinberg (Ome Joep) dae 't es hotel inrichde. Bie de aanvang van de aorlog woort 't kesjteël bezat door Duutsje officere die dao hunne centrale commandopos vestigde. Tegeliekertied zaote in 't kesjteël en de óngeraardse gèng 'n aantal joodse óngerdukers en ouch kunssjilders die weigerde óm lid te wère van de Kulturkammer. Ome Joep woort door hun betaald in natura mèt sjilderieje. 't Is algemein bekènd dat films van de lóchopname van 't bombardement van Rotterdam, die door verkènningsvleegtuge baove de frontlinies woorte gemaak, hie aafgewórpe woorte en in de kelders woorte óntwikkeld en wiejer aafgewirk. Bie de ingank is 'n plaquette ter herinnering aan de Twieëde Waereldoorlog.
't Hotel ging later in eigedom euver nao de dochter en sjoanzoon van de heër Weinberg. Toen zej mèt 't hotel stopde woort 't kesjteël aangekoch door de bekènde sjportjournalis Jean Nelissen, dae dao pès 1982 woonde. Sins daen tied is de bezitter van 't kesjteël de femilie van Kuik, die d'r nao 'n grónjige restauratie weer 'n hotelbesjtömming aan goof.
Trivia
[bewirk | brón bewèrke]- Sins kort sjteit Kesjteël Geulzicht op de Monumentelies geplaatsj.
- Begin 2003 is 't gans exterieur van 't kesjteël gerestaureerd.