Körk (in wien)
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Gelaens. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De term 'Körk' is ein benaming veur de aafwieking van de sjmaak van wien, dae wirt veroarzaak door besjmètting mèt eine sjummel of ein bacterie die 2,4,6-trichlooranisol (TCA) vörmp. (CASNo = 87-40-1, Chem. form.C7H5Cl3O)
De wien krit eine reuk es eine vóchtige kelder en sjmaak erg sjlech. De sjattinge van 't percentaag wienflesje mèt 'körk' löp oetein van 1% pès 15%.
Es d'r nao ’t insjènke van de wien körkdeilkes in 't glaas drief dan beteikent dat nog neet dat d'r 'körk' in de wien zit, zoa-es waal èns wirt gedach. Dit is meistal 't gevolg van eine te dreuëge körk of ein neet good geaopende flesj. Dit haet geine invlood op de sjmaak. Ein bietsjke sjummel aan de baovekantj van de körk is ouch niks óm zich zörg euver te make.
De natuurkörk wirt meistal gezeen es de sjöldige veur 't prebleem 'körk' in wien. Dit haet völ wienmakesj d’r zoegaar toe gebrach óm meë körke te gebruke gemaak oet kunssjtof, gepaersjde körk of zoegaar sjroefdöp. Wat dèks vergaete wirt, is dat de prebleme mèt wien völ meë oarzake kènt höbbe es allein mèr de natuurkörk. Oxidatie, zwaveldioxide, eine reducerende geur, vlöchtige zoerheid, 2,4,6-TCA en microbiologisch bederf.
Van al dees prebleme kènt de consument zègke: deze wien haet 'körk'. Zoa kènne d'r flesje retour gaon nao de producent, gebotteld ónger eine sjroefdop, mèr toch mèt körksjmaak! Dit terwiel d'r gein 'körk' aan te pas is gekómme. Dit haet alles te make mèt ein verkeërde methode van sjoanmake in de wienbotteleriej zelf. 't Is gebleke dat de chlooroplossinge die gebruuk waere óm körke te sjterilisere dèks de oarzaak zint. De preduksie van TCA kènt hiejdoor waere gesjtimeleerd. Vreuger kroog de natuurkörk direk de sjöld, noe neet meë.
Gaaschromatografe kènne pès in detail weergaeve, wo ein prebleem in de wien vandaan kump. 't Fenemeen 'körk' is dalende, d'r waere ummer minder körkklachte óntdek. Dat haet te make mèt de baetere en hygiënischere preduksiemethodes in de wienbranche.