Hóngare

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Remunjs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

De Hóngare (Hóngaars: magyarok) zeen 'n Finoegrisch volk det oet Hóngarieje kump; ze kalle 't Hóngaars es modertaal. In Hóngarieje make zie zoget 92% van de bevolking oet, want dao wone nag väöl anger etnische minderheje wie de Ziguinders, de Duitsers en de Sjlowake dao. De Hóngare zelf wone ouch in väöl Europese buurlenj, wie Roemenië, Sjlowakieje, Servië, Oekraïne en Oosteriek.

Waereldwied zeen d'r zón 13 toet 15 miljoen Hóngare, wovan tösse de 8,5 en 9,8 miljoen in Hóngarieje, 1,4 miljoen in de Vereinigde Sjtaote, 315.000 in Canada, 157.000 in Duitslandj en tösse de 100.000 en 200.000 in Frankriek. Kleinder aantale vindj me truuk in Brazilië, Australië, 't Vereinig Keuninkriek en Zjwede.

In taengesjtèlling toet de anger etnische groepe van Centraal-Europa zeen de Hóngare neet Germaans of Slavisch, mer Finoegrisch, en dus eerder verwantj aan de Eslenjers en de Finne. In religieus opzich zeen de Hóngare van aadshaer oet katteliek en in minder maote protestants.

De Hóngare zeen rilletief laat terechgekómme in häör hujig laefgebied, namelik pas róndj 900, dus 'n paar eeuwe nao de Grote Volksverhoezing.

Bekinde Hóngare

Donát Bánki - inzjenjäör
Béla Bartók - kómpenis
Ottó Bláthy - inzjenjäör
Janos Bolyai - wiskundige
Miksa Déri - inzjenjäör
Paul Erdös - wiskundige
Dennis Gabor (Gábor Dénes) - netuurkundige
Kálmán Kandó - inzjenjäör
Tódor Kármán - inzjenjäör
Imre Kertész - sjriever
Zoltán Kodály - kómpenis
Ferenc Liszt - kómpenis
György Ligeti - kómpenis
John von Neumann (Neumann János) - wiskundige
Viktor Orbán - politicus en premier
Ferenc Puskas - voetballer
Márta Sebestyén - zengerin
Albert Szent-Györgyi - sjeikundige
Leo Szilard - netuurkundige
Edward Teller - netuurkundige
Eugene Wigner - netuur- en wiskundige
Károly Zipernowsky - inzjenjäör
Nikola IV Zrinski - generaal dae opsjting taenge de Ottomane
Miklós Zrínyi - sjtaotsman