Hoes Houtem
- Dit artikel is gesjreve in 't Gelaens. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Bors, es te dit dialek sjpriks.
Hoes Houtem is gelaege aan de noordkantj van 't gelieknamige dörp Houtem (Holtum) bie Bor en maak taengewoordig deil oet van de gemeinte Zittert-Gelaen.
Besjrieving van 't kesjteël
[bewirk | brón bewèrke]'t Hujige kesjteël is 'n einvoudig rechhokig baksjteine heërehoes ónger ein, mèt 'ne daakruter veurzene zadeldaak tösje tweë topgevels. 't Is gans door grachte ómgaeve. De óngerboew is meugelik oet de 16e eëuw en is veurzeen van tóngewelve en haet sjeetgate in de verbreijde voot. Wiejer zint d'r nog ènnige moerreste oet de 14e eëuw. Op de lènkervleugel en 't lènker deil van de achtergevel zint de jaortalankesj 1633 aangebrach, 't boewjaor van 't hujige pandj. De veurgevel haet in 't midde baove de veurdeur 'ne fronton oet ómsjtreeks 1800 en is veurzeen van vinsters mèt 'n hèlsjteine ómliesting. Oet die periood dateert ouch 't daakruterke op 't zadeldaak.
't Kesjteël haet 'n veurplein mèt aan weerskantje oarsjprónkelik bie 't kesjteël beheuërende beboewing oet de 19e eëuw. 't Lènker geboew is 'n woonhoes mèt 'ne sjuur, 't rechter geboew is 'ne sjtal mèt 'n aope veurhal mèt rónj baksjteine pielers wo 't daak op is aafgesjteund. Tösje 't kesjteël en de biegeboewe haet vreuger oajt 'n grach geloupe. 't Interieur haet 'n 17e eëuwse sjouw mèt kariatide. De bènnedeure zint, net es de veurdeur, oet 1777.
Gesjiedenis en beweuners
[bewirk | brón bewèrke]De eësjte vermelding dateert oet 1354 es d'r sjprake is van 'n edelmanshoes wo-aan riddermatigheid waas verbónje. Eësjte bewoner en vermoedelik boewer van 't hoes waas Johannes Voss dae zich dan Voss van Houtheim geit neume. De femilie Voss bleef eigenaer pès 1566 es Anna Voss trouwde mèt Thierry van Westrum zu Gutaker. 'n Eëuw later ging 't hoes door vererving euver nao de femilie De Brempt zu Itsenraedt en dat gebeurde nog èns in 1681 es 't in bezit kaom van Jean van Horrich dae trouwde mèt Anna De Brempt. Weer later kaom ’t opnuuj door vererving in 1785 in hènj van baron Philip Jozef Saint-Remy dae trouwde mèt Anna van Hove, erfgename van Marie-Therèse van Hove.
In de Franse Tied woort 't hoes van de femilie Saint-Remy geconfisqueerd en woort nao ènnige jaore aangekoch door de femilie Quix, die eigenaer bleef pès 1921. 't Woort daonao aangekoch door de femilie Janssen die d'r bleef wone pès de 1980-er jaore. Sins 1986 is 't eigedom van de femilie Keulen-Gerads die 't vanaaf dan oetgebreid haet gerestereerd. Marie-José Gerads is beeldend kunstenaer en gebruuk 'n deil van 't hoes es atelier en hilt regelmatig ekspezisies in de biegeboewe.
Trivia
[bewirk | brón bewèrke]De weilènj die 't kesjteël nog sjteeds ómringe, heuëre sins 2001 weer bie 't kesjteël. 't Is de bedoeling óm 't totale gebeed van óngeveër 16 ha róndjóm 't kesjteël in te richte es landjgood. Zoa wirt 't landjgood óngergebrach ónger de Natuurschoonwet en de continuïteit van Hoeze Holtum veilig gesjtèld veur de toekoms.