Hoeëg Ven
- Dit artikel is gesjreve in 't Norbiks. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Eupener, es te dit dialek sjpriks.
 |
 |
 |
 |
 |
't Hoeëg Ven (Duutsj: Hohes Venn; Fraans: Hautes Fagnes) vormt d'r övergaank tösje de Ardenne en d'r Eifel en is e natuurreservaat in noordoostelek Belsj plus e sjtökske aangrenzend Duutsjland. 't Gebied liekt in 't Natuurpark Hoeëg Ven-Eifel en is oongeveer 4500 ha. groeët. Zoewie d'r naam al zaet, besjteet e groeët deel van d'r regio oet hoeëgven-aafzèttinge. E deel daovan is nog actief, wat wilt zègke dat d'r nog ömmer venvorming óptraejt.
Besjrieving
[bewirk | brón bewèrke]'t Hoeëg Ven wert begrensd dör Eupe in 't noorde, Monschau in 't ooste, Malmedy in 't zuide en Spa in 't weste. 't Belzje, groeëtste deel liekt in de Duutsjtalige Gemeensjap plus de gemèngdes Waimes en Malmedy. Mèt toppe bies zjuus oonder de 700 meter is 't hoeëgst gelaege gebied van Belsj, oeëoonder ooch 't hoeëgste peunt van 't laand, d'r Signal de Botrange (694 meter TAW, 692 meter boven NAP). Ooch oontsjpringe de reveerkes de Roer, Vesder, Gileppe en Helle in 't Hoeëg Ven.
't Gebied kenmerkt zich dör väöl neersjlaag, gemiddeld 1500 bies 1700 mm. per jaor. Dör 'n aantal sjtuwmere in 't gebied wert dit water gebroekd es dreenkwater en vör sjtroomópwekking. 't Laandsjap besjteet oet hoeëgven, hèj, voedselörm wèjje, wèjje en väöl beusj. In en öm de versjpreid liegkende dörpkes zeunt karakteristieke boerderieje te veende. Sommige hoezer en boerderieje zeunt ömgaeve dör karakteristieke metershoeëg beukehage, die besjerming beje taege weend en raege. Väörbeelde hievan zeunt te veende in oonder mieë Sourbrodt (Belsj) en Kalterherberg (Duutsjland).
Dör 't gebied löpt ooch de Vennbahn, 'n inmiddels gesjlaoëte sjpoorlien óp de grens van Belsj en Duutsjlaand die vreuger Aoke mèt 't Luxemburg verboond.
Flora
[bewirk | brón bewèrke]In 't hoeëgvengebied zeunt kenmerkende hèj- en venplante te veende, zoewie struikheide, dopheide en veenmos, orchideeje, gentiane, zonnedauw, veenbes en veenpluus.
Es gevolg van sjtikstofdepositie en oontwatering, zeunt daonaeve lichte berkebeusje en 't pijpestrootje ópgekaome. De Japanse duizendknoop (Fallopia japonica) is d'r 'ne woekerende invasieve saoërt.
Versjprèjde kenmerkende plaante
[bewirk | brón bewèrke](Nederlandse name)
- De veenmossen
- De grassen:
- pijpestrootje (Molinia coeralea)
- bostelgras (Nardus stricta)
- De zeggen:
- snavelzegge (Carex rostrata)
- sterzegge (Carex echinata)
- zompzegge (Carex canescens)
- De russen:
- De wollegrassen:
- eenarig wollegras (Eriophorum vaginatum)
- veenpluis (Eriophorum angustifolium)
- De heiden:
- gewone dophei (Erica tetralix)
- struikhei (Calluna vulgaris)
- Vaccinium soorten:
- blauwe bosbes (Vaccinium myrtillus)
- rode bosbes (Vaccinium vitis-idaea)
- rijsbes (Vaccinium uliginosum)
- De bergvenkel (Meum athamanticum)
- De wateraardbei (Potentilla palustris)
- Het waterdrieblad (Menyanthes trifoliata)
- De gevlekte orchis (Dactylorhiza maculata)
- De wilde narcis (Narcissus pseudonarcissus)
Zeldzame hèj- en venplaante
[bewirk | brón bewèrke]- De ronde zonnedauw (Drosera rotundifolia), een vleesetende plant
- De kleine veenbes (Vaccinium oxycoccos)
- De lavendelhei (Andromeda polifolia)
- De kraaihei (Empetrum nigrum)
- De zevenster (Trientalis europaea), embleem van het reservaat
- De klokjesgentiaan (Gentiana pneumonanthe)
- De wolfsklauwen:
- De dennenwolfsklauw (Huperzia selago)
- De grote wolfsklauw (Lycopodium clavatum)
- De beenbreek (Narhecium ossifragum)
- De veenorchis (Dactylorhiza sphagnicola)
- Het valkruid (Arnica montana)
- De draadrus (Juncus filiformis)
- De witte snavelbies (Rhynchospora alba)
- De armbloemige zegge (Carex pauciflora)
-
-
-
Zevenster, het embleem van het reservaat -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Armbloemige zegge
(Carex pauciflora) -
Bergvenkel
(Meum athamanticum) -
-
-
.jpg)
Fauna
[bewirk | brón bewèrke]Biezoondere dere zeunt oonder aandere
Toerisme
[bewirk | brón bewèrke]In 't gebied zeunt talrieke wandelroutes oetgezat, deels geasfalteerd en deels över de vör 't hoeëgvenmilieu kenmerkende hote vlonderpade. 't Hoeëg Ven is ingedeeld in zones:
- Zone A: voör wandelaere vrie toegankelek
- Zone B: wandele allèng toegesjtande över de gemarkeerde waeg en pade
- Zone C: allèng toegankelek mèt 'ne gids
- Zone D: volledig oontoegankelek.
De zones zeunt ingesjtèld naogelang de aanwezigheed van zeldzaam dere en plante.
In d'r weenter is 't Hoeëg Ven bedèkt mèt sjnieë en d'r werre diverse langlaufloipes oetgezat. In 't vreugjaor en d'r zaomer besjteet ooch a; raeégent 't väöl dèk brandgevaar.
D'r zeunt twieë 'natuurcentra' (bezeukerscentra) in 't gebied: Natuurcentrum Haus Ternell in Eupe van de Duutsjtalige Gemeensjap van Belsj, en Natuurparkcentrum Botrange in Robertville van de provincie Luuk.
