Cleopatra VII
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Cleopatra VII Philopator (Jannewari 69 v. Chr. - 12 augustus 30 v. Chr.) waor de farao vaan 't aajd Egypte, 't lèste lid vaan de Ptolemaïsche dynastie en dus de lèste Hellenistische heerser euver Egypte. Ouch al heet ze dezelfde naom es väöl aander Egyptische keuninginne, toch weurt zie gewoenlek aongeduid es Cleopatra, en al häör veurgengers met dezelfde naom zien mierendeils vergete.
Es co-heerser euver Egypte same met häöre vaajer (Ptolemeus XII Auletes), häör broor/echgenoot Ptolemeus XIII, en later häöre zoon Caesarion, euverleefde Cleopatra 'ne coup oetgedach door de hoflui vaan häör broor, consemeerde zie 'n verhawwing met Julius Caesar die häöre greep op d'n troen verstevigde, en, nao de moord op Caesar, verboond ze ziech met Marcus Anthonius, mèt wee zie 'ne twierling kraog. Later is ze getrouwd met Marcus Anthonius en kraog 'nen aandere zoon. Alles bie-ein had Cleopatra 4 kinder, 3 vaan Anthonius en 1 vaan Caesar. Oet 't houwelek met häör broor kaome gein kinder.
Naotot Octavianus, rivaal vaan Anthonius en wètteleke opvolger vaan Caesar, de volle mach vaan Rome tege Egypte aonbrach, benaom Cleopatra ziech vaan 't leve op 12 augustus, 30 v. Chr.. Häör naolaotensjap euverleefde in de vörm vaan väöl dramatiseringe vaan häör verhaol, boe oonder William Shakespeare's Anthony and Cleopatra en versjèllende moderne films.
Leve
[bewirk | brón bewèrke]Cleopatra (Grieks veur Vaajers glory) waor de daarde dochter vaan keuning Ptolemeus XII Auletes en nao zienen doed in 51 v. Chr. volgde zie häöm op same mèt häör broor Ptolemeus XIII. Zie trouwde mèt häöm en consemeerde 't houwelek um häöre greep op d'n troen te verstevige.
Vaan de troen gestoete en weer trök met Julius Caesar
[bewirk | brón bewèrke]Al gaw kaom d'r ooneinegheid in 't houwelek, es Cleopatra ziech steeds mie ging affisjere es de alleinheerser vaan Egypte, door decrete allein oet te geve en munte te sloon zoonder de naom vaan häör broor/echgenoot drop. In reactie pleegde 'n gróp vaan hoflui, oonder aonveuring vaan de eunuch Pothinus, 'n staotsgreep en verdreef Cleopatra oet Egypte.
In 't naojaor vaan 48 v. Chr. maakde Ptolemeus evels de fout um ziech te minge in de aongelegehede vaan Rome. Heer gaof oonderdaak aon Pompeius toen dee vlöchde veur Julius Caesar aon het eind vaan 't ierste triumviraat, mèh heer leet Pompeius vermaore um e wit veutsje te hole bij Caesar. Caesar voont dit verraod zoe verachtelek tot heer de Egyptische hoofstad innaom en ziech beneumde es arbiter in 't dispuut tösse Ptolemeus en Cleopatra euver de troensbestijging. Nao 'ne korten oorlog boe-in Ptolemeus 't leve leet, plaotste Caesar Cleopatra trök op d'n troen, same mèt 'n aander broor, Ptolemeus XIV, es co-heerser.
Caesar euverwinterde in Egypte, en Cleopatra maakde dao good gebruuk vaan door zien minnares te weure. Dao-oet kaom 'ne zoon geneump Caesarion, Grieks veur kleine Caesar. Evels, Caesar weigerde 't keend te erkinne en adopteerde Octavianus es ziene zoon. Cleopatra en Caesarion waore op bezeuk in Rome zjus toen Caesar vermaord woort, boenao zie trök nao Egypte vlöchde. Dao storf kort daonao Ptolemeus XIV, woersjienelek vergifteg door Cleopatra. Zie beneumde häöre zoon Caesarion gaw tot co-heerser.
Marcus Anthonius, oondergaank en doed
[bewirk | brón bewèrke]In 42 v. Chr. reep Marcus Anthonius, ein vaan de triumvirs die aon de mach waore in Rome in 't machsvacuum nao d'n doed vaan Caesar, Cleopatra bij ziech in Tarsus um häör te oondervraoge euver häör loyaliteit. Cleopatra kaom dao aon met e groet gevolg, en zie charmeerde Anthonius zoeväöl, tot heer d'r veur koos um de winter vaan 42 v. Chr. - 41 v. Chr. in Alexandrië met häör door te bringe. Tijdes deze winter woort zie zwanger vaan 'ne twierling, die door Cleopatra Selene en Alexander Helios geneump woorte. Veer jaor later kaom Anthonius nog es langs, op weeg um oorlog te voere met de Parthe, en zie vernuide hun relatie. Vaanoaf dat momint zouw Alexandrië zien thoes zien.
Oondertösse greujde in Rome 't oongenoege euver Anthonius zien, in hun ouge, sjendaoleg gedraag. Octavianus euvertuigde de Senaat um 'nen oorlog tege Egypte te beginne. In 31 v. Chr. stoonte de legers vaan Anthonius tegeneuver de Romeine in 'ne zieslaag veur de kös vaan Actium. Cleopatra waor dao met 'n vloot vaan häör eige, meh toen zie zaog tot Anthonius de slaag aon 't verlere waor, vlöchde ze. Nao de Slaag bij Actium veel Octavianus Egypte binne. Toen heer Alexandrië naderde deserteerde de legers vaan Anthonius nao de kant vaan Octavianus. Zoewel Cleopatra es Anthonius pleegde zelfmaord, Cleopatra door ziech door 'n slang te laote vergiftege. Cleopatra's zoon vaan Caesar, Caesarion, woort geëxecuteerd door Octavianus. De drei kinder vaan Cleopatra en Anthonius woorte gespaord, trökgenome nao Rome en opgeveujd door de vrouw vaan Anthonius, Octavia.
Extern links
[bewirk | brón bewèrke]- Cleopatra on the Web - Zoe'n 470 bronne, aw en modern aofbeeldinge incluis.
- Cleopatra VII Philopator Antieke bronne
- Cleopatra VII (VI) at LacusCurtius — (Chapter XIII of E. R. Bevan's Hoes vaan Ptolemy, 1923)
- Cleopatra - 'n Victoriaans kinderbook vaan Jacob Abbott, 1852, Project Gutenberg editie.
- Genealogie vaan Cleopatra VII
- James Grout: Cleopatra, deil vaan de Encyclopædia Romana