1625
Gebäörtenisse
[bewirk | brón bewèrke]- 29 jannewarie - Goch wirt nao drie daag vechte door de Sjpaanse bezètter biej verdraag euvergegaeve aan de Sjtaatse nao de Inname van Goch.
- 13 april - Johannes Faber bedènk ein nuuj woord: "microscoop".
- 23 april - Frederik Hendrik van Oranje volg ziene haufbroor Maurits op es sjtadhawwer en kapitein-generaal van de Sjtaatse troepe. Hae perbeert Breda te redde biej 't Belègk van Breda, mer de sjtad is gedwónge zich in Sjpaanse henj euver te gaeve. Noordwes-Brabant is noe weer ónger Sjpaans gezag.
- 5 juni - Sjpaanse troepe ónger Ambrogio Spinola verovere Breda nao ein belègk van neuge en eine hauve maondj.
- zónger datum
- Èngelandj is noe ouch in aorlog mèt Sjpanje.
- Rembrandt voltoajt zien Sjteiniging van Stefanus. Väöl luuj zeen d'r ein verwiezing nao de doad van Johan van Oldenbarnevelt in.
- Vondel geuf de Palamedes oeit. Dit dichterlik drama euver eine gerechtelikke maord, mèt Agamemnon in de rol van Maurits, geit zelfs de Amsterdamse raod te wied en hae wirt beboet.
- Christiaen van Heule brink zien werk De Nederduytsche Grammatica ofte Spraec-konst oet, wo-in "hun" es datiefvorm in 't Nederlandjs wirt geïntroduceerd.
- In Nuuj-Nederlandj wirt 't fort Amsterdam geboewd.
- In Botassart wirt 't Kesjteël van Botassart geboewd.
Gebaore
[bewirk | brón bewèrke]- 25 mieërt - Anne Fanshawe, Èngelsje sjriefster
- 8 juni - Giovanni Domenico Cassini, Italiaanse astronoom
- 16 september - Gregorius Barbarigo, Italiaanse kardinaal en heilige (gesjtórve 1697)
- 24 september - Johan de Witt, Nederlandjse politicus (raadpensionaris) (gesjtórve 1672)
- 20 november - Paulus Potter, Nederlandjse kunssjilder (eigelik de datum van ziene duip)
- 20 november - Artus Quellinus de Jonge, Zuud-Nederlandjse beeldhawwer (gesjtórve 1700)
Gesjtórve
[bewirk | brón bewèrke]
- 27 jannewarie - Adriaen Valerius (~50), Nederlandjse dichter en componis
- 5 april - Adriaan van den Spiegel (47), Vlaamse arts
- 23 april - Prins Maurits (57), Sjtadhawwer
- 5 juni - Orlando Gibbons (40), Èngelsje componis
- 5 juli - Cornelis Verdonck (~62), Zuud-Nederlandjse polyfonist
- 9 december - Ubbo Emmius (78), eësjte rector magnificus van de Academie van Groninge
- exacte datum ónbekènd
- Willem Cornelisz Schouten, Nederlandjse óntdèkkingsreiziger (gebaore ca. 1580)
Literatuur
[bewirk | brón bewèrke]- Constantijn Huygens sjrief Otiorum libri sex en Otia, of Ledighe Uren
Beeldende Kuns
[bewirk | brón bewèrke]-
Feest van Esther (1625) Jan Lievens, North Carolina Museum of Art
Boewkuns
[bewirk | brón bewèrke]-
Coymanshuis Amsterdam Jacob van Campen
