Èlf benk vaan Sintervaos
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Èlf benk vaan Sintervaos waore in de middeliewe en de Vreugmodernen tied 'n proosdij die oonder gezaag vaan 't kapittel vaan de Sintervaoskèrk in Mestreech stoont. De dörper zien in de vreug middeliewe aon 't kapittel in lien gegeve; de sjinkingsakte moot zien verlore gegaange. In eder geval woort 't bezit vaan 't kapittel in op 31 miert 1139 door paus Innocentius II zelf bevesteg. De proosdij bestoont toen oet:
- Berg bij Toongere
- Bern (Berneau, gemeinte Dalhem)
- Hier-en-Keer (Hier en 't noorde vaan Keer)
- Hees
- Kunsem
- Mechele aon de Maos
- Niel-Sintervaos
- Slauze
- Twieberg
- Vlèètege mèt Laofelt en Èllich
- Zeppere
In 1087 al verklaorde keizer Hendrik IV de Sintervaoskèrk riekshierlek, wat wouw zègke tot ze direk oonder de keizer stoont en neet aofhenkelek waor vaan lieger hiere. Wie in later iewe de feiteleke mach vaan de keizer versjrumpelde, beteikende dat veur zoe'n staote de facto oonaofhenkelekheid. De èlf dörper gónge ziech es hierlekhede of sjepebenk besjouwe; de mach vaan de proos waor beperk.
Wie de Rippubliek vaan de Zeve Vereinegde Nederlen de Twiehieregheid vaan Mestreech in han kraog, rekende ze ouch de Sintervaoskèrk daotouw. Es gevolg daovaan eisde ze de èlf benk ouch op. De dörper zelf verzatte ziech daotege: ze zaoge dit es illegaol. Bij de Vrei vaan Nimwege in 1678 erkóste de Franse de hiersjappij vaan de Rippubliek euver de èlf benk; later mós ze dit herrope meh in de praktijk veranderde dit niks. Bij 't Verdraag vaan Fontainebleau in 1785 bevestegde de Franse de Nederlandse suzereiniteit nog ins. Bij de Fransen inval in 1795 woorte de dörper euver nui Franse departeminte verdeild. Allewijl ligke de dörper in Belsj Limbörg, Nederlands Limbörg en Luik.
Bron
[bewirk | brón bewèrke]Dit artikel is vrij vertaold oet 't corresponderend Nederlandstaoleg artikel, en wel in dees versie.