Gaes

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Gaes.
Hordeum vulgare

Gaes of gaers (Hordeum vulgare) is 'n saort aan kaore. Hae stamp aaf vanne wilje gaers (Hordeum spontaneum), dae nag ummer in 't Midden-Oeaste veurkump. Bei saorte zeen diploied (2n = 14 chromosome). Gaes behuuertj juus wie de euverige grane terve, haver, rögke, hirs (gierst) en ries toete graasfemielje. Óntkeendje gaes (mout) is 'ne wichtige gróndjstof veur beer en whisky.

Gaes is 'n einjäörige, oetloupendje plantj mit 50 toet 130 cm lang stengele woraan zich 'n aorvörmige bleujwies vörmp. Aan waersziej vanne getendje aorspil staon ummer drie einbleumige äörkes ingeplantj. De butelste vanne drie äörkes zeen sómtieds mennelik of rudimentair. De kèlkkaefkes zeen smaal, lancet- toet naoljvörmig enne ungelste kroeankaefkes vanne vröchbaar bleumkes zeen gewuuenlik lang genäöldj. Sómtieds is de kaafnaolj vervange door e drietenjig versjet (gevorkdje gaes). De cultivars zeen euverwegendj zelfbevröchtendj.

De kaorevröch is meistes bedèk en min of mieë struuekluuerig, mer 't guuef ouch "naakszäöjige" gaes en ouch gaes mit zwarte kroeankaefkes (zwarte gaes). Bie gewuuene gaes is de korrel vergreudj mitte ómhöllendje kaefkes, wodoor deze gepeldj mót waeren in 'n pelmeule veure kaefkes van 't zaod te sjeie.

Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Gaes&oldid=384379"