Titaan (mythologie)
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Remunjs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
't Waord Titaan of Titan (Grieks: Τιτάν, meervawd Τιτάνες) is aafkumstig oet de Griekse mythologie en wies in 't geweun sjpraokgebroek op 'ne rezechtige, geweldig krachtige persoon.
In de mythologie is 'nen titaan eine van de twellef Titane en Titanide. Zie zeen (same mit de cyclope en de hóngerdermige) zeuns en dochters van Uranus (d'n hemel) en Gaia (de aerd), allewaal anger mythe vertèlle det Gaia häör oet zichzelf haet veurgebrach. De Titane wore reuze, waor hemelbesjtörmers. Zie waerde door häöre pap Uranus in d'n aafgróndj, Tartarus, gesjmete toe hae zich door häör bedreig begós te veule. Later waerde de Titane die aan Zeus ziene kantj sjtinge in de sjtried óm de hemelheersjappie, door dem bevriejd.
Titane
[bewirk | brón bewèrke]De oorsjprunkelike, mannelike Titane zeen:
Titanide
[bewirk | brón bewèrke]De zès Titanide woren de vrouwelike taengehengers van de Titane, mer döks waere zie es ein groep besjoewd. Zie zeen ouch kienjer van Uranus en Gaia.
Naokómmelinge
[bewirk | brón bewèrke]Kienjer van waem bei de ajers Titane zeen
[bewirk | brón bewèrke]- Oceanus en Thetys
Dees zeetitane vereinigde zich en krege same driedoezjend kienjer, de Oceanide, die alle vörm van water personifieerde. De bekindjste zeen Asia, Styx, Electra, Doris, Eurynome, Amphitrite en Metis.
De Titane van intelligentie en kinnis krege twee dochters; Asteria en Latona (Aadgrieks: Leto). Zie symboliseerde versjtaoke kinnis en veursjpèlling.
- Hyperion en Theia
Dit zeen de Titane van 't leech. Häör kienjer wore heel toepasselik Eos (d'n daagraod), Helios (de zón) en Selene (de maon).
- Rhea en Cronus
Rhea en Cronus zeen de Titane van de zevenden daag, kienjer van hemel en aerd (Uranus en Gaea). De kienjer van Rhea en Cronus zeen Poseidon, Hades, Hera, Hestia, Demeter en Zeus. Zeus weurt vereerd es 'ne jäörliks sjtervende en weer herriezende god.
Kienjer van waem eine van de ajers Titaan is
[bewirk | brón bewèrke]- Crius en Eurybia
Crius is d'n Titaan van 't ies, en Eurybia is de dochter van Pontus (de zee). Häör kienjer zeen Astraeus, Pallas en Perses.
- Iapetus en Asia/Clymene
Iapetus en de Oceanide krege same Atlas, Prometheus, Epimetheus en Menoetius, allemaol belangrieke fegure in de Griekse mythologie.
- Cronus en Phylira
Häör kiendj is 'nen tweesjtaltige Centaur.