Achterveugsel
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
't Achterveugsel of de Suffix is 'n taolweitesjappeleke term die me kin gebruke veur 't lètste, extra deil vaan e woord. Achterveugsels kinne achter e woord weure geplaots en vörme same mèt dat woord e nui woord. Es veurbeild kin me beveurbeild 't achterveugsel -er gebruuke bij 't woord aptiek, boedoor 't noe e nuij woord gief: aptieker. Dit achterveugsel maak get euvertrèffend. 't Achterveugsel -ke maak e woord kleiner, boedoor 'ne sjöp minder klein is es e sjöpke.
Limbörgse achterveugsel
[bewirk | brón bewèrke]'t Gief talloeze Limbörgse achterveugsels, evels zien de volgende wel de miesveurkaomende.
- de: drökde, huugde (vaan allewijl nao verleij)
- eers: nujeers, striekeers (vaan wèrkwäörd nao e mievaajd persoene)
- egheid: meujegheid, zeutegheid (vaan e beveuglek veurnaomwäörd nao e zelfstendeg naomwäörd)
- (e)ke: beineke, sjöpke (vaan groet nao klein)
- ekes: stèllekes, evekes (vaan fermeel nao infermeel)
- entere: zingentere, loupentere (vaan oonderwerp geriechte wèrkwäörd nao bijwèrkwäörd)
- teg: ieferteg, leveteg (vaan wèrkwäörd nao bijveuglek veurnaomwäörd)
- aander achterveugsels zien beveurbeild se, selke, ske en t.
Affix en infix
[bewirk | brón bewèrke]De suffix is in bekans alle Indo-Europese taole 'n affix, dös kump 't achter de wäörd. Evels is 't op 't Limbörg dèks tegeliekertied ouch 'n infix, umtot e deil vaan de middel vaan wäörd veranderd. Dit gèld euvereges veur de res vaan alle Indo-Europese taol neet, behaave Ripuarisch, Duits en Jiddisch. Zoe is de stool op 't Nederlands stoel. Es 't kleiner weurt gemaak kump 't Nederlands affix tje d'rbij, dat 't stoeltje maak. Evels kump bij 't Limbörgs neet allein de affix ke d'rbij, mer ouch de infix oe=eu. Stool weurt dös neet stoolke, mer steulke. Zjus wie bij gool, dat geulke weurt, dewijl de Nederlandse gool gooltje weurt.
Brón
[bewirk | brón bewèrke]- Verhaol vaan eus Taol, Flor Aarts (Ierste drök, 2009)