Russisch
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
't Russisch is 'n Oos-Slavische taol en vaan alle Slavische taole de meist gesproke. Nao aontal sprekers is 't de veurnaomste taol in Rusland en Wit-Rusland en de twiede taol in de Oekraïne; wijer gief 't in alle aw Sowjetrepublieke groete minderhede vaan Russische mojertaolsprekers. 160 miljoen lui höbbe 't Russisch es mojertaol, 280 miljoen kinne de taol spreke en verstoon. 'n Zustertaol vaan 't Russisch is 't Wit-Russisch; ouch mèt 't Oekraïens is 't ing verwant. 't Russisch weurt in 't Cyrillisch sjrif gesjreve. Russisch is ouch ein vaan de zes offesjeel taole vaan de VN.
De taol
[bewirk | brón bewèrke]Tot in de achtiende iew woort 't Kèrkslavisch in Rusland es cultuurtaol gebruuk. De modern Russische sjrieftaol, en ouch de dialekte vaan Moskou en Sint-Petersburg zien dao hendeg door beïnvloed. De taol heet eine naomval minder es 't Kèrkslavisch: 't heet 'rs zes, die ouch in de spreektaol nog volop leve. 't Werkwoord is, wie in de meiste aander Slavische taole, dèks 'n twie-einheid vaan de imperfectief en de perfectief.
In 't volgend veurbeeld weurt bij de oetspraok de "y" gebruuk in plaots vaan de "j" bij "je", "ja", "joe", etc. Dit um neet de verwarring te veroorzake bij wäörd wie шесть. Veer sjrieve dan sjyest umtot de "ye" nao de "sj" kump en 't te verwarrend d'r oet zuut es me sjjest opsjrijf. 't Accent op de klinkers toent aon op welke lèttergreep de naodrök ligk.
| AGL-Limbörgs | Russisch | Oetspraok |
|---|---|---|
| nöl | ноль | nol |
| eine, ein, eint | один, одна, одно | adíén, adnáá, adnó |
| twie | два, две | dva (man., onz.), dvyè (vr.) |
| drie | три | trie |
| veer | четыре | tsjetírye |
| vief | пять | pyat |
| zès | шесть | sjyést |
| zeve | семь | syem |
| ach | восемь | vóósyem |
| neuge | девать | dyévat |
| teen | десять | dyésyat |
| èlf | одиннадцать | adíénnadtsat |
| twintig | двадцать | dvádtsat' |
Me zuut dus versjèllende Indo-Europese verbande tösse de twie taole, wie два en три. Aander Russische wäörd zien gaaroet neet wie op 't Limbörgs, wie один en восемь. 't Woord ноль is evel e lienwoord.
Russische literatuur
[bewirk | brón bewèrke]De Russische literatuur steit bekind es ein vaan de belaankriekste canons in de Westerse en Europese literatuur. De volgende sjrijvers weure gezeen es pioniers vaan de Russische literatuur:
- Aleksandr Poesjkin (1799-1837)
- Michail Lermontov (1814-1841)
- Ivan Toergenjev (1818-1883)
- Lev Tolstoj (1828-1910)
- Fjodor Dostojevski (1821-1881)
- Anton Tsjechov (1860-1904)
- Anna Achmatova (1889-1966)
- Vladimir Majakovski (1893-1930)
- Ivan Boenin (1870-1953)
- Michail Boelgakov (1891-1940)
- Boris Pasternak (1890-1960)
- Vladimir Nabokov (1899-1977)
- Vladimir Makanin (1937)
- Andrej Koerkov (1961)
- Viktor Pelevin (1962)