Noord (revier)
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Noord is e kort revierke in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Allewel tot de struiming oonder invlood vaan 't getij varieert, kin me zègke tot ze vaan zuid nao noord löp. Oondaanks zien gering lengde (9 kilometer in totaol) is de economische beteikenis aonzienlek: sjeper die vaanoet d'n have vaan Rotterdam nao de Rijn mote (of umgekierd), doen dat via de Noord.
Trajek
[bewirk | brón bewèrke]Es me 'nen oersprunk in 't zuie aonnump, begint de Noord bij Dordrech, boe de Merwede ziech split in de Aw Maos en de Noord. De naom is dus vaanoet Dordts perspectief gedach. Bekaans euveral zien bei kante intösse bebouwd. Aon de linkerkant ligke de plaotse Zwijndrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Ridderkerk en Slikkeveer (gemeinte Ridderkerk), aon de rechterkant zuut me Papendrecht, Alblasserdam en Kinderdijk (gemeintes Alblasserdam en Molenwaard). Op dat punt kump heer same mèt de Lek en geit heer Nui Maos heite.
Reielek aon 't begin vaan de luip split ziech de Noord in twie, zoetot 'n eilendsje in de revier ligk. Dit neump me de Sophiapolder. 't westelek, smaalder tekske vaan de Noord um dit eiland heer hèt de Rietbaan. 't Eiland, wat bij Hendrik-Ido-Ambacht huurt, waor tot veur kort weiland meh is in 2011 oontpolderd. Noe moot hei e getijenatuurgebeed oontstoon, wie dat vreuger in gans Zuid-Holland te vinde waor.
Vaanajds gaof 't väöl sjeepsbouw aon de Noord; noe nog vint me hei e paar werve, wie ouch nog aander industrie.
Euver de revier ligk ein brögk, tösse Alblasserdam en Ridderkerk. Vreuger leep d'n A15 dao-euver, wat veur verstoppinge zörgde; sinds 1992 löp dat verkier door de Noordtunnel. 'n Wijer tunnel is de Sophiaspoortunnel, die oonder de Sophiapolder doorgeit en deil oetmaak vaan de geujerspoorlijn de Betuweroute. Tösse Kinderdijk en Slikkeveer veurt 'ne poont; wijer heet 'n waterbös hei versjèllende staties.