Kemp
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
 | Lèt good op 't veurbehawd bie medische informatie. Gank bie gezóndjheidsklachte nao 'nen hoesdokter. |
Kemp, kennep of hennep (geslach Cannabis, i.'t b. soort Cannabis sativa) is 'n einjaorege plant oet de kempfamilie (Cannabaceae). De vezels van de plant woorte, veural vreuger, gebruuk veur 't sloon vaan touw, 't z.g.n. kempetouw, en ouch wel veur 't make vaan textiel (canvas) en kleier.
Gebruuk es drug
[bewirk | brón bewèrke]De blumkes (marihuana of wiet/weed) en de hars (hasj, hasjiesj) vaan bepaolde rasse weure es drugs gebruuk. 't Zien psycho-actief middele die in Nederland tot de softdrugs weure gerekend, al weurt in de mieste len gein ondersjeid gemaak tösse soft- en harddrugs. Kemp kin 'n liech verdouvende wèrking höbbe. Ze zien bei produkte vaan ein en dezelfde plant. Hasjiesj is de hars vaan de Cannabis sativa var. indica, dee kin variëre vaan bekans vloejbaar en olie-echtig tot zier hel. Wiet besteit oet de blomtóp (of liever zaodduuskes) vaan de plant, entans - bij veurkäör - vaan de vrouweleke, oonbevröchde plant (sinsemilla). De manneleke plant produceert minder sterke hallucinogeen bestanddeile.
Me kin kemp rouke, door 't te verwèrke in e zwejke boe de wiet mèt touwbak weurt vermingk. Ouch kin me gebruuk make vaan 'n waterpiep (die oonder mie in Limbörg wel weurt geïmproviseerd es de zoegeneumde waterpater). 'nen Eetbare vörm is de spacecake, boe de kemp in 'n toert weurt mètgebakke. 'n Effek trejt daan pas later op, meh doort väöl laanger. Me kin ouch op de blaajer kawwe, al heet dat neet zoeväöl effek. Tot slot besteit nog hasjolie, boe me oonder mie segrètte of zwejkes in kin duipe. Dit is neet legaol.
Medicinaol gebruuk
[bewirk | brón bewèrke]Lui mèt krenkdes wie reuma kinne ziech good helpe mèt 't rouke vaan kemp; dat vermindert de pijn aonmerkelek en verhuug de leveskwaliteit.
Juridische status
[bewirk | brón bewèrke]'t Bezit, 't gebruuk en de verkoup vaan kemp zien bekaans euveral t'r wereld beperk. Dèks is de plant gans verboje, soms maag 't allein veur medische doele. In len boe me 't wel kin kriege, zien dèks groete restricties draon verboonde.
In Nederland maag me e beperk aontal plante veur eige gebruuk höbbe; maximaol vijf. Me kin 't ouch legaol koupe in 'ne zoegeneumde coffeeshop, boe me e maximum vaan 5 gram aonhèlt. Aon 't gebruuk zitte gein restricties, umtot drugs gebruke in Nederland neet verboje is. In de praktijk koupe coffeeshops hunne kemp in bij illegaol kempboere; dit weurt mèt e touwgepits oug touwgestande.
De verkoup vaan kemprasse die (door e lieg THC-gehalte) neet gesjik zien veur te rouke is wel legaol. 't Zaod daovaan weurt in de reguliere winkel aongeboje.[1]
Naom
[bewirk | brón bewèrke]In de Nederlen heet de plant drei verwante naome, die alledrei in 't Limbörgs taolgebeed veurkoume. D'n inheimse naom is hennep (~ Duits Hanf, Ingels hemp; hei-in is de Germaanse Lautverschiebungswèt *k > h te zien), dit weurt gezag in Nederlands Limbörg tot en mèt Zitterd-Geleen. In 't Heuvelland en de Haspegouw zègke ze kemp, in 't midde en noorde vaan Belsj Limbörg zoewie in 't Weertland zègke ze kennep. De lèste twie naome zien Romaanse lienwäörd (<Picardisch en Waols cambre < Latiens cannabis, ~Frans chanvre). De woordvörm die e dialek gebruuk is 'ne gojen indicator vaan Fransen invlood op 't vocabulair in vreuger daog: kemp wijs op väöl laankdorege Fransen invlood, kennep op maotege en hennep op relatief kleine.