Emmanuel Macron
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Emmanuel Macron (Amiens, 21 december 1977) is de prizzedent vaan Fraankriek,Franse baankeer en politicus. Op 7 mei 2017 woort heer verkoze tot 't nui staotshoof vaan Fraankriek.
Aofgestudeerd aon de Straotsbörgse École nationale d'administration in 2004, woort heer aongenome es inspectäör vaan financië bij de baank Rothschild & Cie. Heer woort lid vaan de Parti socialiste in 2006 en bleef dat bis 2009. Dao woort heer beneump tot adjunk-secretaris-ginneraol in 't kabbinèt vaan prizzedent François Hollande en vaanaof 2012 waor heer minister vaan ikkenemie, industrie en digitaol affaires en bleef dat bis 2014.
Op 6 april 2016 riechde heer zien eige polletieke beweging op, geneump En marche! (Veurwaards!). Daonao troot heer aof es minister. Heer stèlde ziech toen kandidaot in de prizzedentsverkiezinge vaan 2017. Heer verkraog de meiste stumme in de ierste runde (24,01%) en wón vaan Marine Le Pen in de twiede runde mèt 66,10 % vaan de stumme. Heer woort, op de leeftied vaan 39, de jongste gekoze Franse prizzedent vaan de ganse historie, en zal ouch de jongste leier vaan de allewijl G20 zien. Daoneve is heer d'n ierste prizzedent vaan de Vijfde Rippebliek, ofwel d'n ierste prizzedent vaan nao-oorlogs Fraankriek, dee bij gein vaan de twie dominerende partije behuurd.
Zien partij steit bekind es centristisch, sociaalliberaol, Europees-federalistisch (ouch wel soms Eurofiel geneump), "Daarde Weeg" en Greun. Umtot de partij pas vrij recent is opgeriech, is zie nog neet geallieerd aon aander partije in de Europese Unie.
Al vaanaof 't begin vaan zien polletieke carrière kraog zie privéleve väöl aondach in de media umtot heer is getrouwd mèt zien 25 jaor awwere vrouw Brigitte Macron. Mevrouw Macron waor zien lierares wie heer joonk waor.
Zien prizzedèntsjap weurt geteikend door extreem gebäörtenisse in polletiek Fraankriek. Zoe is oonder zien regieringsperiode de gilets jaunes-beweging opgekomme: de groetste protestbeweging in nao-oorlogs Fraankriek. De gedecentraoliseerde beweging, die d'r veur zörgde tot 't land veur maonde praktisch stil loog, waor 'n reactie op Macrons resolute ikkenomische hervörminge.
Op EU-gebeed steit Macron bekind es 'nen extreem pro-Europese leier dee ziech zelfs op versjèllende meminte sympatiek oete tegeneuver Europees fidderaolisme. Wie dat traditioneel in nao-oorlogs Fraankriek dèks 't geval is, ligk 't accent vaan Macrons Eurofidderaolisme sterk op innege Duits-Franse samewèrking. Bij de regieringe in Nederland en Belsj steit Macron bekind es 'ne, veur Franse bezeje, liberaole politicus. Toch bots Macrons beleid dèks mèt dat vaan noordeleke EU-lidstaote vaanwege zien stèrke naodrök op 'n gecentraoliseerde Eurozone mèt mie beveugheie nao Breusel en mie ikkenomische solidariteit mèt de zuieleke lidstaote.
Brón
[bewirk | brón bewèrke]- Franstaolege Wikipedia
Polletieke leiers in d'n Europese Raod: regeringshoufde (RH) of sjtaotshoufde (SH) van de lidjstaote van de Europese Unie |
---|
Charles Michel, President vaan d'n Europese Raod (gein sjtömrech), Ursula von der Leyen, President vaan de Europees Kemissie (gein sjtömrech) |
Belsj: De Croo (RH) | Bulgarieë: Glavchev (RH) | Cyprus: Christodoulides (SH) | Daenemarke: Frederiksen (RH) | Duutsjlandj: Scholz (RH) | Eslandj: Michal (RH) | Finlandj: Orpo (RH) | Frankriek: Macron (SH) | Griekelandj: Mitsotakis (RH) | Hongarieë: Orbán (RH) | Ierlandj: Harris (RH) | Italië: Meloni (RH) | Kroatië: Plenković (RH) | Letlandj: Siliņa (RH) | Litouwe: Nausėda (SH) | Luxembörg: Frieden (RH) | Malta: Abela (RH) | Nederlandj: Schoof (RH) | Oesteriek: Nehammer (RH) | Pole: Tusk (RH) | Portugal: Montenegro (RH) | Roemenië: Iohannis (SH) | Sjlowakieë: Fico (RH) | Sjlovenië: Golob (RH) | Sjpaanje: Sánchez (RH) | Tsjechië: Fiala (RH) | Zjwaeje: Kristersson (RH) |
Sjtaotshoufde van de lidsjtaote van de Europese Unie |
---|
Belsj: Filip | Bulgarieë: Radev | Cyprus: Christodoulides | Daenemarke: Margrethe II | Duutsjland: Steinmeier | Eslandj: Karis | Finlandj: Niinistö | Frankriek: Macron | Griekelandj: Sakellaropoulou | Hongarieë: Novák | Ierlandj: Higgins | Italië: Mattarella | Kroatië: Milanović | Letlandj: Rinkēvičs | Litouwe: Nausėda | Luxembörg: Henri | Malta: Vella | Nederlandj: Willem-Alexander | Oesteriek: Van der Bellen | Pole: Duda | Portugal: Rebelo de Sousa | Roemenië: Iohannis | Sjlovenië: Pahor | Sjlowakieë: Čaputová | Sjpaanje: Felipe VI | Tsjechië: Pavel | Zjwaeje: Carl XVI Gustaf |