Stumloeazen uvulaire plosief

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

De stumloeazen uvulaire plosief of stumloeas uvulair ploefklank is 'ne mitklinker dae in 'n aantaal aan gespraoke tale veurkump (ónger anger in 't Arabisch). 't Symboeal det bie 't Internationaal Fonetisch Alfabet gebroek wuuertj is [q].

Kènmirke

Kènmirke vanne stumloeazen uvulaire plosief zeen:

• De meneer van oetspraok is occlusief, det mèntj det ze wuuertj gemaak doordet de lóchstroum in 't spraokkenaal wuuertj toegepaotj. Ómdet deze mitklinker ouch oraal is, sónger broek van 'nen oetgank inne naas, wuuertj de lóchstroum gans geblokkeerdj en is t'r 'ne plosief;
• De oetspraokplaats is uvulair, det inhèltj det t'r wuuertj oetgespraoke mitte baktóng taenge de huug;
• De artikulaasje is stumloeas, waat mèntj det ze wuuertj gemaak zónger trilling vanne stumbenj. In sómmige spraoke waere de stumbenj pezetig aopgehaje, dewiel ze in anger spraoke slap zeen, zodet ze de stumhöbbendjheid van aangrenzendje klenk kan euvernumme;
• Ze is 'nen orale mitklinker, waat mèntj det de lóch allein dore móndj eweg kan kómme;
• Ze is 'ne centrale mitklinker, waat inhèltj det ze wuuertj gemaak dore lóchstroum euvere midde vanne tóng te leien inplaats langs de ziejkantje;
• 't Lóchstroummechanisme is pulmonisch, det mèntj det de klank wuuertj gemaak door lóch die allein dore lónge en 't middereef wuuertj geduujdj, wie bieje meiste klenk.

Limbörgs

In 't Limbörgs kump de stumloeazen uvulaire plosief veur bie sómmige spraekers, es 'nen allofoon veure stumloeaze velaire plosief inne kónteks van achterklinkers.

Anen ènj van e waord en in 'ne stumloeaze kónteks kan de stumloeazen uvulaire plosief 'nen allofoon zeen vanne stumhöbbendjen uvulaire plosief door auslautverhärtung; wen 't waord wuuertj gevolg door 'n anger waord det aanvèngk mit 'ne klinker, den is t'r juus ummer stumhöbbendj.