Lof der Zotheid

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

D'r Lof der Zotheid of Encomium Moriae, sive Stultitae laus is in 1508 dör Erasmus gesjraeve wie-e van Italië nao Engelaand reesde.

't Waerk is 'n satire en begint mit 'ne breef an z'ne vrund Thomas More oeë-in dat Erasmus vertilt dat-e vindt dat e baeëter kint sjrieve es z'ne tied te verdoeë mit kalle mit de luuj die mit 'm mit reze.

Lof der Zotheid is in 'n waeëk tied gesjraeve in 't Latien en 't is ing van de invloedriekste waerke in Europa. 't Haat d'r waeg vrie gemakt vör de reformatie. In 1511 waoërt 't vör 't örsj in Paries gedrökt. In 1560 versjeen de örsjte Nederlandse vertaling.

D'r Latiense titel

D'r titel in 't Latien kint me op mieë menere interpretere.

't Verhaol geet uvver de Goddin Stultitea, d.i. Zothèèd, die mit hör zaeëve dochters - die tesame alle oondäögde van de waelt vertegenwoordige - de waelt regeert. De dochters heesje Eègeleefde, Vleieriej, Vergaetelhèèd, Naolèssighèèd, Genotzucht, Laegkop en Uvverdaad. Och kaome twieë gode d'r in vör: Zateluujscortaesj en Sjlaop zoonder Baom. Alle miensjeleke sjtulteriej wert gesjaambt. Neet alling de kèrkeleke autoritète, och de handelaere, vorste en wetensjappers werre d'r dör getrokke. En neet op de litste plaatsj motte de vroluuj, alling al dör de keus van de personages, 't oontgelde, mae dao wert neet zoe dik uvver gesjraeve dör de commentatoren.
D'r titel kint me och bezieë es Lof an Thomas More. 't Griekse Moria betekent zothèèd en och uvver dit verbaand sjrieft Erasmus in z'ne inleidende breef. Encomium betekent in 't Latien 't aa-prieze van 'ne persoeën of 'n deenk.
Encomium 't is och 'ne term oet de retorica dae bijv. verwiest nao 't opvoedkundige in 'n tekst mae och nao elemaente, die d'r opboew van 'n tekst mot ha. Lof der Zotheid is in d'r zin van de retorica 'n Encomium. In d'r breef an More sjrieft Erasmus echter alling: Ze zalle rope dat 'ch mit mieng agressief aanvalle de aow komedie of 'ne zieëkere Lucianus laot herlaeve. Erasmus sjrieft dao neet dat-e 't Encomium van de waerke va Lucianus, oeë-oonder de doeëje-dialoge die e same mit More in 't Latien vertaalde, koes.

Varia

'ne Zot neumt me in 't Plat 'ne sjtultes.
Tiendens de vering van 't 10-jaorig besjtoeë van de erkinning van 't Limburgs in Wittem: toneelsjtùkskes van Gertie en Colla Bemelmans geïnspireerd dör d'r Lof der Zotheid.
In De ontdekking van de hemel va Harry Mulisch heesjt d'r bookhandel van de fam. Brons Lof der Zotheid.

Extern leenke