Ecologie

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Ecologie es weitesjap is 'n óngerdeil vanne biologie. 't Bestudeertj de dynamiek vanne wusselwirking tösse organisme, populaties of laevesgemeinsjappe (de biotische miljeufactore) enne relaties tösse organisme, populaties, laevesgemeinsjappen of landjsjappe en 't neet-biologisch miljeu (de abiotische miljeufactore). De studie op 't niveau vanne saort hètj ouch waal autoecologie en op 't niveau vanne laevesgemeinsjap en ecosysteem hètj gemeinsjapsecologie of synecologie.

't Waord ecologie woort oearsprunkelik doren Duutsje bioloog Ernst Haeckel in 1866 geïntroduceerdj es Ökologie: 'n sametrèkking vanne Griekse wäörd oikos (hoeshaje) en logos (studie, weitesjap).

Innen Angelsaksische welt woort dit ecology, det dao 'n get anger, mieë miljeukóndig en miens-gerichdje meining kreeg. In Nederlandj bestaon bei de biologische enne miljeukóndige variant naevenein, mer 't versjil is 'nt vervage.

Anger gebroeke

't Waord ecologie wuuertj ouch döks gebroek in anger meininge:

• gerilleteerdj aan e baeter miljeu, in 't biezunjer det vanne miens;
• praktischer, betreffendje gedraag det good is veure miens en zien miljeu en veure netuur (wie ecologische landjboew en 't EKO-käörmirk);
• gerich op 'n bepaoldje laevesbesjoewing (ecologisme);
• betreffendje de ómgaeving of 't netwirk van beveurbeildj e bedrief.