Taxonomie: Versjèl tösje versies
KGeen bewerkingssamenvatting |
Taxonomie |
||
Tekslien 1: | Tekslien 1: | ||
⚫ | |||
Taxonomie |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
Tekslien 69: | Tekslien 67: | ||
Woese zelf vong et mèr een zooitje en veurde een 'supercategorie' in, boave de rieke 3-6, genaamp Eukarya. De rieke bestoan nog ummer, op een |
Woese zelf vong et mèr een zooitje en veurde een 'supercategorie' in, boave de rieke 3-6, genaamp Eukarya. De rieke bestoan nog ummer, op een lièger hierachisch niveau: |
||
Tekslien 108: | Tekslien 106: | ||
Een veurbeeld, de mens: |
Een veurbeeld, de [[mens]]: |
||
Domein: Eukarya |
Domein: Eukarya |
Versie op 28 jun 2005 14:32
De discipline bènne de biologie die zich beezig hilt mit de categorisering en indeiling van al het laeve op aarde.
De indeiling van de natuur is nogal en probleem, hetgeen leide tot flink get discussie. Door de geschiedenis zin de volgende veurstelle gemaak en gebroek.
Meistal wurt begoosj mit de indeiling van Carolus Linnaeus (Carl von Linné) oet 1735 (de Systaema Naturae), ofschoan Aristoteles de deere al classificeerde noa de meneer wooöp ze zich deege veurtbewaege.
Linneaus (1735):
1. Plantae
2. Animalia
Toen woorte de eincelligen ontdèk:
Haechel (1894):
Drie rieke
1. Protista
2. Plantae
3. Animalia
Vervolges woort d'r in 't meercellige domein een extra riek ingeveurd, de fungi oftewaal de sjummels en de protiste woorte opgesplits in protista en monera:
Whittaker (1959):
Vief rieke
1. Monera
2. Protista
3. Fungi
4. Plantae
5. Animalia
Bènne de eincellige ontsting een nuuj indeiling, de monera woorte gesplits in bacterië en archeë:
Woese (1977):
Zès rieke
1. Eubacteria
2. Archaebacteria
3. Protista
4. Fungi
5. Plantae
6. Animalia
Woese zelf vong et mèr een zooitje en veurde een 'supercategorie' in, boave de rieke 3-6, genaamp Eukarya. De rieke bestoan nog ummer, op een lièger hierachisch niveau:
Woese (1990):
Drie domeine
1. Eubacteria
2. Archaea
3. Eukarya
Aan de lagere niveaus is sinds de tied van Linnaeus niet veul mjè verangert:
De hierarchie op vandaag:
Van elk nivaeu geuf et zich weer subniveaus en superniveaus (beveurbeeld: superklasse, suborder).
Een veurbeeld, de mens:
Domein: Eukarya
Riek: Animalia
Phylum: Chordata
Subphylum: Vertebrata
Superklasse: Tetrapoda
Klasse: Mamalia
Order: Primates
Familie: Homonidae
Geschlach: Homo
Soart: Sapiens
Subsoart: Sapiens
Pas vanaaf Geschlach wurt de naam vermeld:
Dus: Homo sapiens sapiens