Thai (taol): Versjèl tösje versies

Van Wikipedia
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Ouch dit moot aof, meh dat bewoer iech veur later. Iech höb ouch nog zoeget wie slaop nujeg...
Tekslien 23: Tekslien 23:


==Grammair==
==Grammair==
Wie gezag is 't Thai 'n [[isolerende taol]], 'n eigensjap die 't mèt de taole oet de wij umgeving deilt. Dit hèlt in tot wäörd neet weure verboge of verveug, en tot de taol ouch neet of mer spaorzaam gebruuk maak vaan achterveugsele. Thaise grammair is dus praktisch gezeen 'tzelfde wie Thaise [[syntaxis]] (zinsbouw). Wel kinne dinger wie tied, aspek, getal etc. weure oetgedrök door partikele en aander wäörd die aon de zien weure touwgeveug.

De basaol volgorde is oonderwerp - werkwoord - veurwerp, al kin in väöl constructies 't oonderwerp weure weggelaote. (Wie in 't Chinees en 't Japans hingk dit ouch same mèt [[taoletikèt]]).

...


==Vocabulair==
==Vocabulair==

Versie op 19 dec 2021 00:24

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.



Aan dit artikel weurt de kómmenden tied nog gewirk.
Tot daen tied kan d'n inhaud van 't artikel veurnaam informatie misse of nog neet good in zie verbandj ligke.


Verspreiing vaan 't Thai es inheimse/ierste taol (doonkerblauw) en taol vaan 'n minderheid (leechblauw).

't Thai of Thais (historisch Siamees, eige naom ภาษาไทย Phasa Thai) is 'n Tai-Kadaitaol die es officieel taol vaan 't keuninkriek Thailand deens deit. Ze heet tösse de 20 en 36 mieljoen moojertaolsprekers en weurt door nog tientalle mieljoene es twiede taol gesproke en verstande. Häör ingste verwantsjappe ligke bij diverse taole in de regio, boe-oonder 't Laotiaans; get wijer verwant is 't Thai mèt diverse minderheidstaole oet Zuid-China. Allewel tot ze neet verwant is mèt 't Chinees, Vietnamees of Khmer, deilt ze daomèt wel belaankrieke kinmerke (toene, isolerende grammatica); ze maak deil oet vaan d'n Oos-Aziatische taolboond. Ouch heet de taol väöl wäörd oet de Indiase taole opgenome. 't Thais sjrif huurt bij de Brahmaanse sjrifte.

Verspreiing

Eigelek Thai weurt in e groet gebeed in 't midde vaan 't land gesproke ('t middeblauw gebeed op 't keertsje). Ouch in de res vaan 't land weure ing aon 't Thai verwante taole gemojld, die me dialekte zouw kinne neume. Belaankriekste oetzundering is 't zuie vaan 't land, boe 't compleet onverwant Maleis inheims is. Euveral in 't land weurt de Thaise taol wel gelierd en verstande, en euveral gief 't wel lui die 't es ierste taol höbbe. In 't deep zuie is de positie vaan de taol 't zwaakste.

Verwantsjappe

't Thai maak oonderdeil oet vaan de Tai-Kadaitaole, ouch wel bekind es Kra-Daitaole, 'n rillatief klein femilie die zienen oersprunk woersjijnelek in Zuid-China heet en in verbrand weurt gebrach mèt de taol vaan de aw Baiyue. Daobinne vörme de Taitaole (zoonder h) numeriek wiedoet de groetste femilie. 't Thai huurt bij de Zuidwesteleke Tailtaole, die in 't uterste zuie vaan China beginne, doorloupe tot - inderdaod - in Thailand en ouch 't Laotiaans umvat. 't Eigelek Thai maak deil oet vaan 'n gróp vaan tien taole, de Chiang Saentaole. Die zien al zoe ing verwant tot me ze es dialekte vaanein kin zien. Die breurkes en zösterkes vaan 't Thai weure veural in Thailand zelf gesproke, meh ouch in 't noorde vaan Vietnam zoewie in deile vaan Laos en China. Sommege vaan die taole weure nog wel opgesjreve; 't Noordelek Thai waor vreuger 'n volweerdege sjrieftaol.

Historie

Sjrif

't Thai weurt gesjreven in 't Thais sjrif, wat vaan Indischen oersprunk is en zoedoende verwant mèt modern Indiase sjrifte wie 't Devanagari. Oersprunkelek wèrkden 't zjus op dezelfde meneer wie 'n abugida: de hoofteikes stoonte veur consonante, boe vocaolteikes bove woorte gezat wienie vaan touwpassing. Bij oontstentenis laos me, wie in de Indiase sjrifte, 'n a (of 'n o). Allewijl evels höbbe soms twie lètters dezelfde consonantweerde, meh weure ze mèt 'nen aanderen toen geassocieerd. Dat heet alles te make mèt de oontwikkeling vaan de Thaise taol, boe 'n vermindering vaan 't aontal klaankkwaliteite de oontwikkeling vaan toene tot gevolg had. Nog e paar vaan die evoluties, in combinatie mèt poginge veur dao weer get lijn in te bringe, höbbe 't Thais sjrif lesteger gemaak es zien Indiase zösters. Wel sjeelt 't tot de lètters neet weure doorverboonde, zoetot ze veur computersysteme vrij gemekelek zien weer te geve.

Klaanklier

Vocaole

Consonante

Toene

Grammair

Wie gezag is 't Thai 'n isolerende taol, 'n eigensjap die 't mèt de taole oet de wij umgeving deilt. Dit hèlt in tot wäörd neet weure verboge of verveug, en tot de taol ouch neet of mer spaorzaam gebruuk maak vaan achterveugsele. Thaise grammair is dus praktisch gezeen 'tzelfde wie Thaise syntaxis (zinsbouw). Wel kinne dinger wie tied, aspek, getal etc. weure oetgedrök door partikele en aander wäörd die aon de zien weure touwgeveug.

De basaol volgorde is oonderwerp - werkwoord - veurwerp, al kin in väöl constructies 't oonderwerp weure weggelaote. (Wie in 't Chinees en 't Japans hingk dit ouch same mèt taoletikèt).

...

Vocabulair

Dialekte

Literatuur

Bronne

Extern links

Wikipedia
Wikipedia
't Geuf 'n Thaise editie van Wikipedia, de vriej encyclopedie.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Thai_(taol)&oldid=452601"