Naar inhoud springen

Rippubliek vaan de Zeve Vereinegde Nederlen: Versjèl tösje versies

→‎Financieel vernuiinge: Kapitalisme, ummer sjiek, meh koup diech gein tulpeböl vaan doezende göldes/euro's...
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Financieel vernuiinge: Kapitalisme, ummer sjiek, meh koup diech gein tulpeböl vaan doezende göldes/euro's...
Tekslien 102:
 
===Financieel vernuiinge===
Door de val vaan 't [[feodalisme|fedaol systeem]] (dit had versjèllende reies: de stei hadde de groetste mach, neet 't platteland boe 't fedaol systeem veur gestiech waor; väöl adelsgeslachte waore oetgestorve; de geweste woorte zoewiezoe al neet mie door hun aw graove en hertoge geleid) woort mach ummer mie 'n kwestie vaan geldbezit. De middeliewse [[gild]]e, die bleve bestoon, hadde hun bezit gemeinsjappelek, meh de handelere, die ummer belaankrieker woorte, hadde dit privé. Allewel tot dit e geleidelek perces vaan iewe is, kin zegge tot in de Rippubliek 't [[kapitalisme]] is oontstande: väöl vaan de bezunderhede oet dit systeem oontstoonte hei in dezen tied.
Beurs, aondeile, tulpemanie, VOC ierste BV
 
De [[VOC]], opgeriech in 1602]] oet versjèllende concurrerende compagnieë, had de meugelekheid veur [[investering|investeerders]] um in te teikene op de wins die ze zouw make ([[dividend]]); 't bewies vaan investering kaom bekind te stoon es ''[[aondeil]]''. Hei-um weurt de VOC wel de ierste [[naomloes vennoetsjap|NV]] geneump. Ouch de [[obligatie]] is in dezen tied oontwikkeld: 'n Utrechs [[watersjap]] sjreef in 1593 'n sjöldbekèntenis oet aon 'nen investeerder dee 't watersjap geld liende veur 't oonderhaajd vaan 'nen diek. Sommege vaan die obligaties zien nog ummertouw rechsgeldeg.<ref>[http://www.nu.nl/economie/4127237/hoogheemraadschap-betaalt-rente-obligatie-1648.html Nu.nl - Hoogheemraadschap betaalt rente op obligatie uit 1648]</ref>
 
Ouch de [[spikkelatie]] naom 'n groete vlöch. 't Bekindste veurbeeld is de compleet oet de haand geloupen handel in [[tulp]]e. Op 't huugdepunt, begin [[1637]], waore sommege tulpeböl doezende göldes weerd, umtot handelere de mies gewèlde soorte ummer weer opkochte allein um ze door te verkoupe. Dit veurde tot d'n ierste [[krach]] in de historie en e verlees veur doezende spikkelante.
 
==Cultuur==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Speciaal:MobielVerschillen/379839"